514 - De jeugd van Freddie Mercury

 

Als je beroemde popidolen op het podium ziet staan, lijkt het vaak of hun soms excentrieke gedrag normaal is. Je weet niet beter. Bij heel wat artiesten is het in werkelijkheid niet zo normaal. Ze hebben vaak een bijzondere jeugd achter de rug. Soms hebben ze jaren gewerkt in de hoop succesvol te worden, in andere gevallen is het (te) snel gegaan. Als historicus van de popmuziek heb ik me regelmatig verdiept in de jeugd van zo iemand. Op deze website verschenen derhalve artikelen over bijvoorbeeld Little Richard, Jim Morrison, de broertjes Gibb (Bee Gees), de zusjes Maywood, Al Jolson, Elvis Presley, Ricky Nelson, Cliff Richard en Gloria Gaynor.

    Deze keer wil ik de jeugd van Freddie Mercury aan de orde stellen.

 

Het eiland Zanzibar

 

De Britse rockartiest die bekend is geworden als Freddie Mercury, werd op 5 september 1946 geboren als Farookh Bulsara – niet in Groot-Brittannië maar in Stone Town op Zanzibar, een eiland ten oosten van de kust van Noord-Afrika. Zanzibar was een belangrijk centrum voor de islamitische slavenhandel. Vanaf het eiland trokken Arabieren naar Afrika om de plaatselijke bevolking gevangen te nemen en als slaaf te verkopen. Zo kwamen er heel wat Afrikaanse slaven vanuit Zanzibar in Azië terecht.

 

slavenhandel op Zanzibar (1860)

 

In de negentiende eeuw manifesteerde Europa zich in de regio. Eerst Duitsers, later ook de Britten. In 1890 sloten de twee staten het Helgoland-Zanzibar verdrag af. De Duitsers mochten Helgoland (in de Noordzee) van de Engelsen overnemen. In ruil daarvoor werd Zanzibar een Brits protectoraat. In onze tijd is het onderdeel van Tanzania.

 

Bronnen

 

De Brit Mark Hodkinson publiceerde in 1995, vier jaar na het overlijden van Freddie Mercury, het boek Queen. The Early Years.Daarin deed hij verslag van het wel en wee van de vier leden van de rockgroep vóór ze bekend werden. Het hoofdstuk ‘Of Poona, and Feltham’ was gewijd aan het verleden van Freddie. In 2011 liet Lesley-Ann Jones Freddie Mercury. The Definitive Biographyhet licht zien. Twee boeken vol met gegevens. Eerder, al in 1992, verscheen het dunne en oppervlakkige Freddie Mercury, The Show Must Go On van Rick Sky, dat in het Nederlands vertaald werd door Rob Pijpers.

    Als succesvolle artiest was Mercury in interviews nogal terughoudend om over zijn jeugd te praten. Hij liet er niet veel over los.

 

Bulsara

 

Jones reisde naar Zanzibar om zoveel mogelijk gegevens te achterhalen. Ze sprak er met een familielid, Perviz Darunkhanawala, een nicht van Bomi Bulsara. “Freddie’s father and mine were born and brought up in Bulsar, a small town north of Bombay [nu Mumbai] in the Indian state of Gujarat. I remember very clearly when Freddie was born”.

    Freddie’s moeder Jer was niet ouder dan achttien jaar toen ze beviel in het Government Hospital. De ouders waren geen moslims of hindoes. Ze brachten hun eigen religie mee uit India. “As Parsees, they were adherents of the monotheistic Zoroastrian faith dating back to early sixth century BC Persia”. Veel aanhangers van dat geloof waren uit Perzië vertrokken toen de moslims het er voor het zeggen kregen. 5 September, de geboortedag van Farookh, was de eerste dag in het nieuwe jaar van hun geloof – een speciale dag dus, schreef Jones.

    Jones: “Bomi took a job in the High Court, as a cashier for the British Government. When he came to Zanzibar, he was not married. Later he returned to India and married Jer in Bombay. After that he brought her here, and Farookh was born”.

 

Kinderjaren

 

Hodkinson schilderde een romantisch tafereeltje. “Zanzibar is a remote island in the Indian Ocean. The clear, blue sky has a long lifespan every day and the pace is languid. The islanders let the sun do their work. They pick the fruit, coconuts and spices, and eke a modest living today, much like they did yesterday and the day before”.

    Gelukkige kinderjaren waren min of meer vanzelfsprekend. “The island formed the perfect backdrop to a happy childhood. Farookh jumped rock pools with the other children at the beach and lost all sense of time as he played in the grand botanical gardens attached to Zanzibar museum.

    His father finished work at 1.30 pm each day. In their home the family would inculcate Farookh with their Persian culture, reading to him fables and legends like ‘The Arabian Nights’. Bomi Bulsara was quite well paid and the family had servants and a relatively high standard of living. The family had many outings”.

    Het leven van de Bulsara’s beperkte zich niet tot Zanzibar. Ze verbleven ook op het nabij gelegen eiland Pemba. En er was een oom in Dar-es-Salaam op het vasteland.

 

Op Zanzibar ging Farookh naar een school die gerund werd door Anglicaanse missiezusters. Op het eiland hoorde Jones dat het jongetje een goede leerling geweest zou zijn – en meer dan dat. “He displayed early aptitude for painting, drawing and modelling. He was developing quickly into a delightfully courteous, serious and precise little boy”.

    Jones kreeg ook de moeder van de artiest te spreken. Die vertelde dat Farookh zich al heel jong aangetrokken voelde tot de muziek. “As a young boy, he was very happy and loved music – folk, opera, classical, he loved them all. I think he always wanted to be a showman”.

 

In een van de songs van Queen, ‘Seven Seas of Rhye’ zou Mercury terugverlangen naar zijn kinderjaren op het exotische eiland, poneerde Jones. Ze citeerde Phil Swern, die bij de Britse radio werkte. “It has always been my impression, from remarks he made in interviews over the years, that ‘Seven Seas of Rhye’ was about his life in Zanzibar. It was where he escaped to – in his mind at least”.

    Ook andere vroege Queen-songs zouden verwijzen naar zo’n eiland – ‘Lily of the Valley’, ‘The March of the Black Queen’ en ‘My Fairy King’. In ‘Rhye’ hoorde je: “Oh, I do like to be beside the seaside”.

 

India

 

Farookh bleef niet lang op Zanzibar. Perviz: “His parents were transferred to Pemba and there was not enough educational standard there. They felt that the best solution was to send him to Bomi’s sister in Bombay, where he could study properly”. Zo kwam het jongetje terecht in de thuis-regio van de familie Bursala. 

    Farookh was niet de enige popartiest met wortels in India. Cliff Richard was er als Harry Webb in 1940 geboren in Lucknow (Uttar Pradesh). En later, in 1948, Barry Hay in Faizabad, eveneens in Uttar Pradesh.

    Farookh reisde in 1952 per boot van Zanzibar naar India, vertelde Perviz. Het jongetje was niet ouder dan vijf jaar. “He went by ship with his father before taking the train up to Poona [bij Bombay]. It was a very long and tiring journey”. Hij kwam terecht op een Britse kostschool in Panchgani, hoog en afgelegen in de bergen. 

    Hodkinson: “Panchgani [‘vijf heuvels’] is a hill town. It is far away from the hubbub and pollution of Bombay to give credence to the idea that is a healthy environment in which to raise children. After taking the slow train from Bombay to Poona. The visitor takes a bus ride up into the clouds to Panchgani where there is a panorama of gentle slopes to the plain below”.

 

In het bergdorpje waren maar liefst vier Britse scholen, twee voor jongens en twee voor meisjes. De latere artiest werd ondergebracht in St. Peter’s. In die school was het anglicaanse geloof de officiële religie. Volgens Jones was het verblijf van het jongetje een flinke aderlating. “His father was modestly-paid as a government clerk. There was not much money to spare”.

    Farookh ging er niet in zijn eentje heen. Farang Irani, Bruce Murray, Derrick Branche en Victory Rana vergezelden hem. Ze noemden hem ‘Freddie’ in plaats van Farookh. Onder die naam ging hij voortaan bij menigeen door het leven. 

 

de school

 

Panchgani

 

Hodkinson omschreef St. Peter’s (sinds 1904) als een typische Engelse openbare school. Met twintig andere jongens bracht hij de nachten in een slaapzaal door. 

    In die tijd ook liet hij horen dat hij kon zingen, zelfs in het openbaar. “His first public singing was in the school choir. Its number was complemented by girls from one of the nearby schools. One of the girls formed Freddie’s first crush, Gita Bharucha”.

    Jones wist haar later te vinden. Zo hoorde ze dat die hem ‘Bucky’ noemde vanwege zijn prominente tanden. De liefde stelde volgens haar niet veel voor. “We were friends, good friends. Nothing intimate. Holding hands, that’s all. We used to rent bicycles and go cycling. We also got out in rowing boats”.

 

Samen met de jongens die Farookh tijdens de treinreis vanuit Bombay had leren kennen, zette hij een popgroep op. Ze noemden zich The Hectics. Zijn rol was beperkt: “He was a rather shy, reticent boy and was happy in the background thumping out basic chords on the piano while Bruce Murray took on the role of the front man”.

    In een van de slaapzalen werd gerepeteerd. “They practised in a spare dormitory and soon became the unoffical school band, appearing at fêtes and school functions”. Bij zo’n gelegenheid imiteerden ze de bekende idolen uit die tijd: Cliff Richard, Elvis Presley, Little Richard en Fats Domino. Vanuit het bergdorpje in India probeerden de Hectics de muzikale ontwikkelingen in Engeland en Amerika te volgen.

    Freddie begon op te vallen. “He was quiet but not afraid to express himself. His school friends recall him ‘screaming like a banshee’ whenever he felt his feelings were being ignored. He was a good sportsman, excelling in table tennis and cricket. He also boxed in several competitions at the school”.

 

Farookh was niet altijd even gelukkig op de kostschool. “Those close to him in later years have told how he harboured a deep resentment towards his parents for sending him away”, aldus Jones. “He would cry himself to sleep at night in his narrow dormitory bed. Deprived of daily one-to-one affection and attention at the most crucial stage of his development, his outlook and expectations inevitably changed”.

    Hij zou zich echter goed gedragen. “He clearly tried his hardest to overcome his feelings of rejection”.

 

Volgens Jones zocht hij ‘soelaas’ op school. “It has been reported that he was sexually active at St. Peter’s from the age of about fourteen. His encounters were mainly with other boys and a couple of hired school hands”.

 

Vakantie en school

 

Als je de boeken leest over Freddie Mercury en Queen dan lijkt het erop dat religie een belangrijke rol speelde in het leven van Farookh en zijn ouders. In de vakanties bezochten ze in elk geval zoroastrische tempels. Dat gebeurde vaak in Bombay, de drukke havenstad, maar ook een centrum van die religie.

    Hodkinson zag een verband tussen zijn beleving bij de godsdienst van het vuur en zijn optreden als frontman van Queen. “Perhaps much of the splendour and ceremony which later became Queen’s trademark was due to his involvement with the Zoroastrian religion. He often went with his parents to the fine temples to worship. Sacred fires were lit in these imposing temples to worship. Farookh was inducted into the religion as an eight year old at a ceremony called Navjote. He was given a purifying bath. The priest chanted prayers while this took place, and afterwards in the shadow of the eternal fire, the new member repeated prayers and accepted the religion as revealed by Ahura Mazda to Zoroaster”.

    Tijdens de vakantie logeerde Farookh ook wel eens bij de familie van Gita. “Bucky often came during the holidays, and spent time at our house. He was extremely polite and well-mannered. My mother and grandparents liked him enormously”.

 

Vuurtempel in Bombay

 

Bij de Hectics bespeelde Farookh de toetsen. Dat was mede het gevolg van hetgeen moeder Jer wenste. “She was adamant that he learned to play the piano and she encouraged him to take lessons at school, for which the family had to pay an additional fee. At first he did these to placate her wishes but he fell in love with the instrument”.

    Farookh kreeg in India natuurlijk ook te maken met de ‘inheemse’ muziek. “In the town he would hear the florid, apparently formless drone of traditional Indian music. The cinemas were awash with expansive Indian harmony songs. The piano lessons at school were based on classics and opera. All the time pop music was a growing and vigorous influence”.

    De muziekleraar op school (‘Davis’) liet zijn jongens ’s avonds luisteren naar opera-muziek. Bovendien probeerde hij hen te interesseren voor het klassieke toneel. Dat sloeg aan bij Farookh. “He often appeared in school plays. In ‘Cure For The Fidgets’, he was the ‘doctor’ and his characterisation included a suit, tie, heavily framed glasses and his hair swept back from his face”.

 

Studie geen groot succes

 

Jones kwam er achter dat Farookh geen briljante leerling was op de kostschool, waar hij een tiental jaren doorbracht. “By the time he reached Class Ten, his grades had begun to slip. He failed the end-of-the-year examination, and left the school ahead of year eleven. Possibly distracted by confusion over his sexuality and by the more creative pursuits of music and art, he lost interests in his studies and set his sights on more glamorous goals”.

    Andere publicaties, meldde de auteur van de ‘definitieve biografie’, hadden soms een te positief beeld geschetst van zijn verblijf in Panchgani. Hodkinson gaf aan dat Farookh de beste cijfers gehaald had in kunst, geschiedenis en Engels. 

 

Tijdens zijn verblijf in India hadden zijn ouders een nieuwe flat in Zanzibar betrokken. Daar kwam hij zonder diploma een tijdje te wonen. “He arrived home to the usual serenity; servants ironing his clothes, domestics helping his mother in the kitchen. It was a peaceable, uncomplicated life”.

    Volgens Jones wist hij zijn studie alsnog af te ronden. “He completed the final two years of his education at the Roman Catholic St. Joseph’s Convent School”. Bonzo Fernandez, een medeleerling in die tijd, deed verslag in haar boek. “He was very well brought-up. They were good, well-mannered people. We used to play hockey and cricket. He was especially good at cricket. I knew he had been away at school in India, but he never spoke about his years there”.

    Bonzo had vooral herinneringen aan wat ze in hun vrije tijd deden. “We used to swim at the Starhe Club on Shangai Street, which had a very clean beach. We’d cycle to Fumba in the south, Mungapwani in the northwest, the site of the old slave caves, or to Chwaka on the far southeastern peninsular. Sometimes a whole group of us would go. We’d swim, eat snacks, climb coconut trees. No alcohol or cigarettes. I can still see that slim and happy young boy in his short blue pants and white shirt. He was always smartly-dressed, especially for cricket”. 

 

Freddie Mercury in India

 

Naar Engeland

 

Een onrustig tijdperk brak aan. Na de Tweede Wereldoorlog moest Groot-Brittanië op veel plaatsen zijn ‘bezittingen’ prijsgeven. Hodkinson sprak van ‘radical change’ op het eiland. “Britain was in the long process of disengaging its colonies and permitting countries to elect their own sovereign government”.

    De regio kwam in andere handen. “Zanzibar was comprised mainly of Africans and Indians. In the autumn of 1964 an election was held and an Arab party came to power.

    Africans in Zanzibar, many of whom assumed Zanzibar was their rightful territory because of its close proximity to the continent, were irate. They formed their own party, Afroshirasi, and assumed they would win the next election”.

    Zo pakte het echter niet uit. “They did not come to power at the next two hastily arranged elections and they became suspicious of the balloting procedure”.

 

De Engelsen probeerden er het beste van te maken. “The British Government handed over rule of the island in January 1964 to the Arab sultan, just weeks after it had been declared an independent state”. 

    De omstreden beslissing bracht nogal wat teweeg, zeker toen ‘Londen’ zich had teruggetrokken. Zo was het in India ook gegaan. “Too much had been left in abeyance and the British departure created social havoc. The Africans resorted to violent means and a revolution broke out across the island”.

 

Voor inwoners met Britse belangen was het niet meer veilig op het eiland. “They feared for their lives”.

    Dat gold eveneens voor de familie Bulsara. Ze wisten niet hoe snel ze konden wegkomen. Hun kleren stopten ze in twee koffers en weg waren ze. Ik moest denken aan Cliff Richard die in 1948, op achtjarige leeftijd, op de boot naar Engeland moest stappen en van het goede leven in grote armoede terecht kwam.

    Volgens moeder Jer had Farookh er weinig moeite mee om te verhuizen. “He was so excited. Engeland is the place we ought to go to, Mum”, zou hij geroepen hebben. Ze hadden immers een Brits paspoort, noteerde Jones.

    Begin 1964 arriveerde het gezin, vader, moeder, zoon en dochter Kashmira (geb. 1952), vanuit de tropen in het land waarvan ze formeel onderdanen waren. Wat konden ze anders doen dan hulp zoeken bij familieleden die er al een tijdje woonden. Zo belandden ze in Feltham ten westen van Londen.

 

Freddie in Feltham

 

Het contrast tussen Zanzibar en Feltham was enorm, schreef Hodkinson. “The weather was perpetually damp and overcast, the only flora was privet hedges and sycamores in the municipal park, and people went about their business in drab clothes, in the archetypal starched British manner”.

    Het was aanpassen geblazen in Europa. “Freddie Bulsara was the quintessence of exotic foreignness. To people living in Feltham he was another swarty youth. He might have been a Pakistani, Bangladeshi, or from other far away country. The welcome was muted”.

 

Aanpassen

 

In zijn boek beschreef Hodkinson het leven op het tropische Zanzibar op een romantisch-positieve manier. In definitieve biografie van Mercury schilderde Jones een somber beeld van de wereld waar het gezin in misschien wel onverwacht in terecht kwam. “The dull, grey orderliness, not to mention the cold climate, were in stark contrast to what they had known in Zanzibar and Bombay. In London they found themselves without status, salary, servants or mansion.

    Despite his government connections and track record, no official accountancy job awaited Freddie’s father. Bomi eventually found employment as a cashier with the Forte catering group”. Moeder Bulsara moest ook meehelpen te kost te verdienen. “She took a job as an assistant at a local branch of Marks & Spencer”.

    Volgens Kashmira paste haar broer zich aan. “He changed his appearance very quickly. He always used to take hours in front of the mirror looking after his looks”. Freddie – onder die naam ging hij nu door het leven – besefte dat zijn toekomst in Londen lag, 

    Van zijn intelligentie moest hij het niet hebben. “By his own admission, he was simply not clever enough for academic pursuits. Opting instead to develop his artistic talents, he attended Isleworth College in 1966 to obtain an A level in Art, moving to Ealing College of Art that autumn to embark on a course in Graphic Design and Illustration. He would graduate in the summer of 1969”.

    Freddie later over die studie: “I went to school with the intention of getting my diploma, and then becoming an illustrator – hoping to earn my keep as a freelance”.

 

Bij het bestuderen van de loopbaan van pop-artiesten valt me elke keer op hoe belangrijk ‘art schools’ waren. In Nederland hoor je daar zelden of nooit iets over. Twee ex-leerlingen van Ealing waren Pete Townshend van de Who en Ronnie Wood van Faces, later de Stones. “Art school teaches you to be more fashion-conscious – always that one step ahead”, zou Freddie later zeggen.

 

Muziek

 

Freddie, kun je stellen, arriveerde op een gunstig moment in de Britse hoofdstad. Jones: “London was by now in full swing. The Beatles were still the most popular group in the world, with chart competition from The Rolling Stones, The Animals, Manfred Mann and Georgie Fame. Tom Jones was the latest pop discovery. Sandie Shaw and Petula Clark were Britain’s most popular girl singers. Television was taking hold, its pop programming dominated by Ready, Steady, Go!”

    De jeugd uitte zich ook op een andere manier. “Fashion was booming. Mary Quant and Angela Cash ruled the design scene. John Stephen became the king of Carnaby Street. The Who popularised ‘Op Art’ designs. Dave Clark – of the Dave Clark Five – made white Levi jeans a must have. A lean and snake-hipped Freddie Bulsara favoured tight hipster trousers in crushed velvet and cord”.

 

Jimi Hendrix

 

Jimi Hendrix was favoriet bij Freddie. Rick Sky: “Alles aan Hendrix obsedeerde hem – van de regenboog-kleurige zijden hemden en de sjaaltjes met strikje die hij droeg tot zijn kapsel dat het resultaat leek van een serie elektroshocks. Op de kunstacademie maakte hij veel tekeningen van de extravagante gitarist. Zijn lievelingstekening liet Hendrix zien als een melodieuze dandy in chique achttiende-eeuwse kledij”.

    Ook Hodkinson zette Hendrix neer als het grote voorbeeld voor Freddie. “He saw him as the embodiment of cool and began to dress like him, constantly drawing his portrait – the contorted face, heavy lips, headband, wire wool hair – the image was everywhere, filling the available space on the walls of his flat. Freddie’s entire wardrobe was based on Hendrix”.

    In Ealing gedroeg Freddie zich nog als een ‘quiet guy’. Dat veranderde als hij Hendrix imiteerde. “He would either use a T-square or ruler to represent the microphone as he ran through an animated impression, purple haze all in his brain”.

    Ealing-student Dave Daglish: “Freddie hield zich altijd een beetje afzijdig van de anderen. Hij leek wat eenzelvig. Ik denk dat hij zich een beetje anders voelde, misschien door zijn buitenlandse uiterlijk. Freddie ging tekeer toen hij achter in de klas Jimi Hendrix stond na te doen met een tekenhoek als microfoon”.

    De klas kreeg als opdracht The Queen’s Garden Party uit te beelden. Ze moesten denkbeeldige gasten voor het feest verzinnen en portretten van hen vervaardigen. “Het was de eerste Queen-party waarbij Mercury betrokken was”, aldus Rick Sky.

    

Portret van Jimi Hendrix – door Freddie Mercury

 

Op de Ealing artschool, de kunstacademie, raakte Freddie bevriend met Tim Staffell. Die speelde in de popgroep 1984, de naam ook van de roman van George Orwell. Een van de leden van 1984, Dave Dilloway: “We toyed with the idea of writing a mini-rock opera about 1984. As kids we would not have been able to generate the finance but if someone had come along and invested in us I think we could have been up there, we could have been something like Pink Floyd. We were a good team. I was quite technical. Tim was artistic and Brian was the musical brain”.

    Brian was Brian May, die natuur- en sterrenkunde studeerde. De groep 1984 was halverwege de sixties actief geweest in het westen van Londen, met covers van songs van de Rolling Stones, Beatles, Yardbirds en Spencer Davis. May nam de solozang voor zijn rekening in hun versie van ‘Yesterday’. Later ging Brian zelf liedjes schrijven.

    Tim Staffell en Brian May formeerden een nieuwe groep, Smile, waar ook Roger Taylor, een voormalige student tandheelkunde zich bij aansloot. In 1970 verliet Staffell de groep”, aldus Sky. “Hij wist een vroegere medestudent van de kunstacademie, Freddie Mercury, over te halen zijn plaats in te nemen bij Smile. Mercury had daarvoor bij twee relatief onbekende bands, Wreckage en Sour Milk, gezongen. Nadat de groep zonder succes zes bassisten had versleten, contracteerden ze John Deacon, die het vierde lid van de band werd in 1971.

    De groep kreeg een nieuwe naam, Queen, een paar jaar daarvoor bedacht door de nu 25-jarige Mercury. Hij gaf als commentaar: ‘Het is zomaar een naam, maar een vorstelijke naam, uiteraard, en het klinkt fantastisch. Het is een krachtige naam, heel universeel en direct’”.

 

Queen in Nederland

 

Als je afgaat op wat Cees Mentink schreef zou Nederland een interessante rol gespeeld hebben in de begindagen van Queen. Het was Joop Visser die de groep voor EMI onder contract naam. En Ger Oord, in die jaren directeur van EMI in Londen, ondersteunde Queen toen die doorploeterde zonder positieve aandacht in de Britse media.

    Ergens in het late najaar van 1974 was ik [HK] samen met Frits Hitschland, manager van EMI-groep Kayak, op bezoek bij producer Gerrit-Jan Leenders, in vaste dienst bij EMI (Bovema). Ik hoorde dat EMI alles op alles zette om Queen van de grond te tillen. Ze treden binnenkort op in Den Haag, waarom kom je niet mee, zeiden ze. Ik liet me overhalen en maakte Queen mee tijdens hun eerste optreden in het Haagse Congresgebouw. Het is me bijgebleven, maar niet als een muzikaal hoogtepunt in mijn leven.

    In de Volkskrant liet Elly de Waard zich op 10 december kritisch uit. “Queen: schraal gegeven theatraal gebracht”, liet ze aan de lezers van de krant weten. Freddie Mercury viel wel op. “Een witte spot verlichtte de in het wit geklede zanger toen hij de eerste regels zong van het lied ‘Now I’m Here’”.

    Elly benadrukte dat het een promotie-concert was. Ze vergeleek het met een opera. “Het had iets van een sinistere zeventiger jaren opera in de brede trant van Richard Strauss. ‘Ogre Battle’ werd zeer theatraal gebracht. De samenzang was imponerend. De hele show had iets imponerends, maar toch ontbrak er iets essentieels aan. Het bleef allemaal teveel aan de buitenkant. Van echte emotie was nauwelijks sprake. Alles bleef steken in het grote gebaar”.

    De popjournaliste viel op dat Mercury zich tijdens een gitaarsolo verkleedde. “Hij kwam terug in een zwart pak met één handschoen”. Dergelijke taferelen waren bij een rockgroep in die tijd zeldzaam.

 

Freddie met Queen in Den Haag

 

In die dagen ook was het niet moeilijk om de leden van Queen te spreken te krijgen (in het Bel Air Hotel). “Queen doet nijvere pogingen zich op het continent grote faam te verwerven”, schreef John McFarlane in popblad Get It.

    Opnieuw viel Freddie op. “Hij was gekleed in een verblindende paarse glimbroek”, zo krakteriseerde John de frontman van de groep, die de Britse doorbraak (met ‘Killer Queen’) niet alleen toeschreef aan de muziek, maar ook aan de act en zijn kleding. Freddie: “We zijn speciaal het accent gaan leggen op onze stage-act, lichteffecten en zo. Dat heeft een hoop tot het succes bijgedragen”. Tijdens het interview vergeleek Freddie de song ‘Killer Queen’ met een ‘zeer deftige theeparty’, een onderwerp dat tijdens de Ealing-opleiding van de artiest, geboren op Zanzibar, al aan de orde geweest was.

 

Die jeugd van Freddie Mercury, op Zanzibar, in India en Engeland, zag je terugkomen in de unieke manier waarop Queen zich ontplooide en bleef ontplooien. Toneel, extravagantie, opera, het liep als een rode draad door het leven van de artiest en zijn mede-bandleden.

 

Harry Knipschild

18 december 2023

 

Literatuur

Elly de Waard, ‘Queen: schraal gegeven theatraal gebracht’, Volkskrant, 10 december 1974

John McFarlane, ‘Queen’, Get It, februari 1975

Cees van Leyde (Mentink), ‘Het geheim van Freddie, Brian, John en Roger’, Muziek Parade, oktober 1977
‘Queen Story, deel 19’, Muziek Parade, mei 1980

Rick Sky, Rob Pijpers, The Show must go on. Het leven van Freddie Mercury, Den Haag 1992

Mark Hodkinson, Queen. The Early Years, Omnibus Press, 2004 (1995)

Lesley-Ann Jones, Freddie Mercury. The Defnitive Biography, Hodder & Stoughton, 2012 (2011)