291 - ‘Careless Whisper’ van George Michael (1984)

In 1984, ik [HK] kan het me nog goed herinneren, hoorde ik onverwacht ‘Careless Whisper’. Het was de NCRV-radio die de single uitgeroepen had tot plaat van de week. De naam George Michael kende ik niet. Wham!, waar hij samen met Andrew Ridgeley lid van was, natuurlijk wel.

Wham! had vanaf 1982 al heel wat internationale hits gemaakt: ‘Young Guns’, ‘Wham Rap!’, ‘Bad Boys’, ‘Club Tropicana’, ‘Club Fantastic Megamix’ en vooral, voorjaar 1984, ‘Wake me up before you go-go’.

De ballad ‘Careless Whisper’, al in 1981 geschreven door Michael en Ridgeley, was heel anders dan wat je van Wham! kon verwachten. In de late zomer van 1984 bereikte de single de eerste plaats in de top 40 en bleef ruim een maand op die plaats staan. George Michael, die tevens als producer optrad in de studio, bleek meer te zijn dan de zanger van een jeugdig Engels feest-duo.

Opvallend bij het succes van ‘Careless Whisper’ was de rol die de videoclip (regie: Duncan Gibbins) speelde. Die maakte minstens evenveel indruk als de muziek zelf. Neil Tennant was erbij toen de clip gemaakt werd. In het Engelse blad Smash Hits deed hij verslag.

omslag Smash Hits, 24 mei 1984

Interview met George Michael in 1982

Tennant publiceerde in Smash Hits al in een vroeg stadium over George Michael en zijn muzikale partner Andrew Ridgeley. Op 28 oktober 1982 verscheen een interview met George in het tijdschrift.

De zanger, 19 jaar en in Londen geboren als Georgios Panayiotou, kwam uiterst zelfverzekerd over, schreef hij. George had maar één doel: een popster worden, bekende deze. “I’ve known since I was about seven that I wanted to be a pop star”.

Andrew en hij hadden elkaar op school leren kennen. Andrew was het die op 16-jarige leeftijd een popgroep begon: The Executive. Voor die groep schreven ze samen de song ‘Rude Boy’.

George had nog goede herinnering aan een optreden drie jaar eerder. “All our mates came along, everybody was jumping about. There was such a good atmosphere - we probably won’t get that again even with an established band”.

Na het uiteenvallen van The Executive ging het tweetal alleen door. Inspiratie vonden ze bij de muziek van Level 42, de groep van bassist Mark King. Level 42 brak in 1981 door met ‘Love Games’.

George Michael: “I thought it’d be really good to take a funk formula riff and put a really un-disco lyric to it and do a rap. So I made up this lyric about unemployment, played it to Andy and we took it from there”.

Die aanpak, funk met een ander soort teksten, kwam positief over bij Mark Dean, eveens een bekende van school. Dean, die het platenlabel Innervision begonnen was, zag wel wat in het tweetal. Hij nam hen onder contract, boekte een studio met sessiemuzikanten en legde ‘Wham Rap’ vast.

Neil Tennant was enthousiast. Hij noemde het ‘one of the most striking dance records of the year’.

In het interview wierp George Michael zich op als iemand van de nieuwe jeugd. Volgens hem was de muziekbusiness weer eens in handen van een oudere generatie gekomen. “Bucks Fizz, Dollar – pop music is all starting to be run by older people again”.

Wat Wham! deed was volgens George een reactie op die ouderwetse popmuziek. Innervision had hem een unieke kans gegeven. “Everything’s controlled by us. But so many producers won’t accept that two 19-year-olds might know what other 19-year-olds might want to listen to. It’s ridiculous”.

Ondanks het uitblijven van succes kreeg het tweetal de kans om door te experimenteren. Ze mochten zelfs naar New York reizen om er een nieuwe mix van ‘Wham Rap!’ te maken met een Amerikaanse producer. Toen dat niet goed uitpakte nam George het initiatief over.

Andrew Ridgeley: “We hated what he was doing, so we sacked him. George did the re-mix”.

Intussen was ‘Young Guns’ op de markt gekomen. In november 1982 bereikte die single een derde plaats in de Britse hitlijsten. In januari 1983 verscheen ‘Wham Rap!’ voor de tweede keer. Met de nieuwe mix werd eveneens de top 10 gehaald.

Aan Neil Tennant vertelde George Michael dat je met rap relatief makkelijk succes had. Daarom had Wham! zich voorlopig maar met dat soort repertoire geëtaleerd. “With rap, if you’re trying to make a point in the lyric or say something funny, people listen to the words”.

De zanger keek echter vooruit. Voor de toekomst zag hij meer heil in melodieuze popmuziek. “We’ve got some conventional songs concentrating more on really good melodies that we know are going to be bigger hits than the ones we’ve released”. George wist het zeker, legde de toenmalige popjournalist vast.

Of George op dat moment al dacht aan ‘Careless Whisper’, een jaar eerder geschreven, is onduidelijk.

Weg bij Innervision

Het lijkt erop dat Neil Tennant en George Michael contact met elkaar bleven houden. Niet voor niets mocht Neil mee naar Florida toen daar de clip van ‘Careless Whisper’ gefilmd werd.

Het contact werd nog eens aangestipt toen Tennant vroeg waarom het al een tijdje stil was rondom Wham!

George: “You know exactly what we’ve been doing!”. En voor alle duidelijkheid: “We’ve been in court, Neil”.

George en Andy waren er in geslaagd zich los te maken van hun contract met Innervision Records. Het was het soort overeenkomst die je sloot als beginnende popgroep. Je greep alle kansen aan die je geboden werden. Anderzijds nam de platenmaatschappij risico’s door in onbekende artiesten te investeren. Maar nu het succes gekomen was, probeerde je de zaken naar je hand te zetten, liefst met terugwerkende kracht. Met goede advocaten kon je soms een flink eind komen.

George Michael: “It was a very bad contract which held us for a long time in a situation where we made very little money. There was no point in carrying on having more hit singles which were making us bigger, success-wise, and more ridiculous financially”.

Dag in dag uit waren ze met hun juridische adviseurs in de weer geweest. Andrew: “The sessions were really complicated”.

George Michael kreeg zijn zin. Hij wist Wham! lost te weken van Innervision en tekende een nieuw contract bij Epic Records. Beide labels werden door CBS Records op de markt gebracht.

De perikelen met Innervision hadden wel een uitwerking op de Amerikaanse platenmarkt, wist Neil Tennant. Wham! had nog geen hit in de VS gehad. ‘Bad Boys’ op Innervision-CBS leek de eerste Amerikaanse kraker te worden. Maar toen de mensen van de Amerikaanse platenmaatschappij hoorden dat er in Engeland geprocedeerd werd, trokken ze hun handen terug. ‘Bad Boys’ kwam daarom niet hoger dan een 60ste plaats in Billboard.

Met het nieuw afgesloten platencontract was de toekomst veilig gesteld vonden George Michael en ook manager Simon Napier-Bell. De laatste verklaarde: “It just takes careful planning and 100-per-cent confidence from everyone involved. We’ve got that confidence”.

De zakelijke belangen waren groot. Napier-Bell had met andere acts (Yardbirds, Marc Bolan) heel wat ervaring opgedaan. Hij praatte volgens Tennant als een man die regelmatig geluncht had met de belangrijke mensen uit de Amerikaanse platenbusiness. “Time will tell”, concludeerde de journalist.

Simon Napier-Bell (links) met Wham! (1985)

Opname ‘Careless Whisper’ in Muscle Shoals, Nashville en Londen

Wham! had zijn zinnen gezet op ‘Careless Whisper’. Ze wisten in 1983 een gerenommeerde producer voor hun song te vinden: Jerry Wexler, de man die eerder naam gemaakt had met Solomon Burke en zangeressen als Aretha Franklin en Dusty Springfield.

Simon Napier-Bell legde vast: “George and I flew to New York, then to Nashville, then hired a car and drove sixty miles down the freeway to Muscle Shoals where we met Jerry, who George charmed with his nice manners and respect.

He had assembled a typically top-notch crew of Muscle Shoals session musicians and they made a backing track as perfect as one had come to expect from them. When it was done, Jerry worked on George’s voice We finished the record off without the sax solo and went back to Nashville to over-dub strings, then flew back to London”.

George Michael en Jerry Wexler 1983

Terug in Engeland bleek dat de opname niet het gewenste resultaat had opgeleverd. “When we listened to it at home we decided it wasn’t just the sax solo that was missing, there was something missing from the track too. It had no kick to it, no balls”. De productie van Jerry Wexler kwam (voorlopig) niet op de platenmarkt.

Napier-Bell: “We re-recorded the whole thing at Advision using George’s regular live band with Deon Estus on bass and Hugh Burns on guitar. And once they’d got the track right, George called his mate who came in and played the sax part just once. Perfectly!”

De clip van ‘Careless Whisper’

Na de Britse hits hoefde er voor het maken van een clip niet meer op een dubbeltje gekeken te worden. Een heel gezelschap was naar het zonnige Miami getogen. Tennant was in elk geval van de partij, zo begon het artikel in Smash Hits van 24 mei 1984: “A sun-soaked story of sea, sand, shorts, shuttlecocks and snogging. Yes, Wham! are back. Your travel guide in Miami: Neil Tennant”.

Alles draaide natuurlijk om Georgios Panayiotou, het gezicht van Wham! “A hot and humid Spring afternoon in Miami. Here, in one of America’s favourite holiday cities, George Michael lounges, clad only in a white bathrobe, on a bed shimmering with red satin sheets. Sunlight streams through the blinds, streaking the walls of the room. Standing at the dressing-table is a fair-haired young girl, also in a white bathrobe. George stares at her and smiles warmly. She walks over to the bed. They fall into each other’s arms and kiss. “Cut! That’s great!”

Voor alle duidelijkheid legde de journalist van Smash Hits uit wat er aan de hand was in Florida. “Here in Miami, George is, of course, making a video for his solo single, ‘Careless Whisper’, due for release in July [1984]. I’ve been here for a couple of days, watching the filming of several scenes, most of which seem to involve George being in close physical contact with two models, Lisa and Madeleine, who are playing his girlfriends”.

Andrew Ridgeley in Miami

George Michael was niet alleen naar de ‘sunshine state’ afgereisd. “A ridiculously tanned Andrew Ridgeley is also here having a holiday with their friend David Austin (whose first solo single, ‘Turn To Gold’, was produced by George); so are George’s sisters, Yioda and Mel, and Wham!’s manager Simon Napier-Bell.

De rol van Ridgeley, behalve als auteur, werd niet duidelijk in het artikel. “‘I take my pleasure-seeking very seriously’, says Andrew with a lazy grin over a breakfast of tropical fruit. The previous night he and David Austin had driven up to Fort Lauderdale in a hired car to sample some of the local nightlife. There’s a four-mile, neon-lit strip there which the local youth cruise”.

Andrew was onder de indruk van het nachtleven in Fort Lauderdale. “What a place! The road is absolutely packed, with four or five people to a car, the pavements are packed and so are the clubs and bars. There’s got to be 20 or 30 thousand kids there! A lot of girls and all the guys are on the make. It’s absolutely amazing! We’re going up there again tonight”.

Terwijl George die dag aan het filmen was (de scène in de slaapkamer) had de andere helft van Wham! zijn pleziertjes. “Andrew is to be found in the sea at Miami Beach, singing ‘On Broadway’ [van de Drifters] with David Austin at the top of his voice. ‘This is my first real holiday for ages’, he says and is obviously enjoying it”.

George Michael aan het werk

Van filmen was de eerste dag niets gekomen. George Michael was niet tevreden over hoe zijn haar er uitzag. “I looked like Shirley Bassey”, tekende Tennant uit zijn mond op. “The whole of the first day’s shooting has been scrapped because George wasn’t happy with his hair”.

Zus Mel was te hulp geschoten. “Luckily his sister is a hairdresser and able to trim his hair to his liking. George admits to being a perfectionist and both of Wham! seem to have grown up over the last year. Without being prima donnas, they now get what they want, even if it costs them money”.

Een dag niet filmen was niet zonder consequenties, had de manager van Wham! ter plekke bij hem duidelijk gemaakt. “I hope you realise, George, that that haircut cost you £10,000”. Het budget voor de videoclip was hiermee gestegen tot 47.000 Engelse ponden.

Voor de lezers van het tijdschrift legde Neil Tennant het gefilmde verhaal uit. “George is supposed to be in Miami with his girlfriend, when he gets tempted away by an older woman. His girlfriend finds out about the fling and leaves him (rather dramatically in a seaplane) as does the older woman. George is left alone. There are scenes of he and girlfriend Lisa canoodling by the sea and in the bedroom, and he and Madeleine intertwined on a yacht”.

George Michael in de clip

Voor Tennant werd het duidelijk dat de clip deze keer ook bij de Amerikaanse vrouwen in de smaak zou vallen. “Lisa, the young American model in the video, has developed a crush on George. She watches him filming little shots, wide-eyed and lip-synching along with ‘Careless Whisper’. She’s very excited about being in the video and thinks that everything is ‘neat’. If she is anything to go by, then American teenagers will fall for Wham! in droves”.

George Michael zelf zag de toekomst voor zijn carrière in Amerika deze keer ook positief in. “After George has finished shooting a scene in a penthouse flat overlooking the night lights of Miami, he tells me how aware he is that Wham! are the only group among their contemporaries not to have had a hit in America yet. ‘There’s no reason not to this year’, he says”.

Een tevreden duo

Het filmen van de clip pakte naar tevredenheid uit. Andrew Ridgeley knikte instemmend toen George Michael de volgende dag uiting gaf aan zijn gevoel. “It’s like a dream. I regularly sit back and think, God! I can’t believe what I’m doing. I can’t believe that I can do what I want at my age. This has got to be one of the only businesses in the world where that can happen so quickly. Suddenly you’re in a position where you have as much money as you need, you feel secure, and you have no one to answer to. It’s absolutely brilliant! What better job could you have than that?”

Tussen neus en lippen door verklaarde George Michael dat de volgende twee Wham!-singles al gereed waren. Vooral van hun kerst-single (‘Last Christmas’) had hij hoge verwachtingen.

Er was in mei 1984 inderdaad alle reden voor tevreden, zo is achteraf vast te stellen. Binnen een aantal maanden hadden George en Andrew nummer één hits met ‘Wake me up before you go go’, ‘Careless Whisper’, ‘Freedom’ en ‘Everything she wants’. ‘Last Christmas’ wist de top van de hitlijsten niet te halen, maar behoorde wel jaar na jaar tot de kerst-bestsellers.

***

In 1986 begon George Michael een solocarrière die hem nieuwe roem bracht. Met opnieuw procederen wist hij bovendien zijn eigen status en die van andere artiesten binnen de platenindustrie te verbeteren. Dankzij de royalties van de Wham!-platen en zijn aandeel in de liedjes lijkt ook Andrew Ridgeley een aangenaam leven te kunnen leiden.

Popjournalist Neil Tennant zette zijn eigen duo op: de Pet Shop Boys. Daarin werkte hij niet alleen samen met Dusty Springfield (‘What have I done to deserve this’, 1987), maar wist tal van grote hits te maken, zoals ‘West End Girls’ (1985), ‘It’s a sin’, ‘Always on my mind’ (1987) en ‘Heart’ (1988).

George Michael is niet oud geworden. Op 25 december 2016 overleed hij op 53-jarige leeftijd.