Succes en eenvoud

Met de platencarrière van Fats was het in Amerika min of meer gedaan op het moment dat hij pas echt goed doorbrak in Nederland. In de zomer van 1960 stond hij met ‘Walking to New Orleans’ voor het laatst in de top tien genoteerd. Nog twee keer bereikte hij de top twintig: met ‘My Girl Josephine’ (1960) en ‘Let the four winds blow’ (1961). In 1963 verruilde Domino Imperial voor ABC Paramount Records. Met ‘Red Sails in the Sunset’ op dat label kwam hij nog een keer op de 35ste plaats.

   Juist die laatste nummers waren zijn grote successen in Nederland. In de eerste helft van de jaren zestig was Fats Domino een van de best verkopende pop-artiesten in ons land. Hij had een grote schare aanhangers. Oude nummers als ‘Blueberry Hill’, ‘Ain’t that a Shame’, ‘My Blue Heaven’ en ‘I’m walking’ werden bekender dan ze hier ooit geweest waren.

 

   Niet zonder bedoeling had ze haar verhaal geschreven. “Fats, één der groten in de rij der pioniers, verdient zeker meer dan oppervlakkige aandacht voor zijn strijd, leven, werken en uiteindelijke erkenning als musicus. Het is onbegrijpelijk dat de Nederlandse televisie een musicus van een dergelijk formaat niet op het scherm brengt. Moge dit boekje er toe bijdragen, dat alle misvattingen die over Fats en zijn muziek bestaan, uit de weg geruimd worden”.

 

In het boekje gaf de auteur lucht aan haar frustraties. “Het is zeer betreurenswaardig en een bittere teleurstelling dat Fats na al die jaren bij de Nederlandse televisie nog altijd persona non grata is. Naar gewone maatstaven gemeten zou hij hier allang persoonlijk, in shows of tv-films, een geïntegreerde artiest moeten zijn. Niet enkel om zijn grote platenverkoop of om zijn vele hits, maar vooral omdat hij zich als live-artiest onafgebroken aan de top heeft weten te handhaven. Maar de afkeer van en de vooroordelen over deze muziek zijn altijd zo geweest, dat de hoge dikke muur van onbegrip nog stevig overeind staat. Blijkbaar is volgens de normen die zij aanleggen de muziek van Fats te vrolijk en te swingend en vinden ze het zonde om hier geld voor uit te geven”.

   Mevrouw Van Liempt was woedend. “Als iemand goed genoeg wordt geacht om belasting en kijkgeld te betalen, moet hij ook een eigen mening over kunst en muziek mogen hebben en moet hij er ook op kunnen vertrouwen, dat er eens rekening mee wordt gehouden. Het is een onduldbare toestand dat enkele mensen voorschrijven wat cultureel is. Ze zijn ervan overtuigd, dat zij de gave hebben om dit feilloos vast te stellen. Er zijn mensen [ongetwijfeld zij zelf] die op geregelde tijden bij de omroeporganisaties geprotesteerd hebben en geprobeerd hebben om deze kwestie in de openbaarheid te brengen. Tot nu toe hebben ze enkel onbegrip en tegenwerking ondervonden en in het gunstigste geval vage beloften gekregen voor een verre toekomst”.

 

Ondanks haar jarenlange onderzoek, ontmoetingen met de artiest en een bezoek aan zijn huis in New Orleans wist Van Liempt maar weinig over het leven van Fats Domino te vertellen. Voor haar en heel wat andere Domino-aanhangers stond voorop dat Fats geweldig succesvol was, zowel tijdens de optredens als op de plaat. Het aantal gouden platen was volgens het boekje inmiddels opgelopen tot vijfentwintig.

   Tegelijk was de artiest eenvoudig gebleven. Dat gold ook voor zijn liedjes. “De eenvoudige pakkende songs in de geheel eigen stijl van deze negerartiest hebben de wereld veroverd. Voor zijn schare bewonderaars is hij een eenvoudig, hartelijk mens en een groot artiest zonder franje. Voor zijn gezin de zorgzame echtgenoot en vader. Voor zijn producer het kleine jongetje. Voor zijn stadgenoten de man die altijd dezelfde is gebleven en die zich nooit heeft losgemaakt van het milieu, waaruit hij voortkomt en die in de wijk is gaan wonen, waar zijn vrouw is opgegroeid en dicht bij haar familie kan blijven”.

De extravagantie van Fats Domino

 

In 1959 besloot Fats Domino een huis naar eigen wensen te bouwen. Op 12 november meldde het weekblad Jet dat de woning in eerste instantie 65.000 dollar zou kosten. Daar was het niet bij gebleven. “With various ideas he’s added to the original plans, he’ll have to shell out almost twice that amount”. Toen het huis in juni 1960 werd opgeleverd waren de bouwkosten al opgelopen tot over de 200.000 dollar, meldde het blad Ebony in een reportage. “From the day construction began a year ago, friends and neighbors of the extravaganza-loving music man have been watching its progress with anticipation”. De gezinswoning werd omschreven als een ‘gebouw van glas en steen, van twee verdiepingen’. Elke dag, aldus Ebony, kwamen er mensen kijken en bussen voorrijden om zich te verlustigen in het luxueuze bestaan van de man die samen met Dave Bartholomew liedjes schreef over de gewone, simpele dingen in het leven.

 

Vijf jaar na de verhuizing werd New Orleans door een van de jaarlijkse orkanen getroffen. Op 9 september 1965 kwam ‘Betsy’ aan land. De orkaan kostte aan 76 mensen het leven, bijna allemaal negers. Twee booreilanden voor de kust, een van Shell, een ander van Zapata (eigendom van de familie Bush) verdwenen in zee. De schade bedroeg ruim anderhalf miljard dollar.

   Veel zwarte Amerikanen woonden in Ninth Ward langs de Mississippi. In het verslag van het negerblad Jet op 30 september (met foto’s die de ramp in beeld brachten) was te lezen dat de blanken misbruik maakten van hun macht over de zwarte bevolking. Eerst werden de blanken geëvacueerd, pas daarna waren de negers aan de beurt. Op sommige reddingsboten hing de vlag van de zuidelijke staten, die zich tijdens de burgeroorlog vanwege de kwestie van de slavernij van het noorden hadden willen afscheiden. De benzineprijzen waren in die dagen omhoog geschoten tot één dollar per gallon toe. Voor een blok ijs in die hete periode moest niet minder dan vijf dollar betaald worden. Drinkwater was een luxe geworden, ijs om te koelen nagenoeg onbetaalbaar. In het water krioelde het van slangen en krokodillen. Op het land maakten wilde honden zich meester van alles wat eetbaar was. Dode dieren dreven rond. Het stonk vreselijk.

   De negers kenden geen reddingsplan. In sommige gevallen, vertelden ze aan redacteur Chester Higgins, hadden ze niet meer dan tien minuten de tijd gehad om zichzelf in redding te brengen. Hele families van negers zaten in grote nood op de daken van hun woning. Blanken in reddingsboten deden hun werk niet voor niets. De negers moesten soms 20 dollar per gezin betalen om naar het droge gebracht te worden. In enkele gevallen werd de redding zelfs aan de hoogste bieder verkocht. “It was a damn shame”, hoorde de journalist.

   De prestigieuze villa van Fats Domino bevond zich midden in het door water overstroomde gebied. Ook de zanger moest zijn portemonnee opentrekken. “Fats told Jet he paid a man $20 to take ‘my family (wife, eight children, aged mother) two blocks to dry land’. ‘I’m very disillusioned”, said the $15,000-a-weel entertainer. ‘Maybe if the fellow had charged me nothing I would have given him $50. Money was no object. The principle was’”.

   In de reportages over de ramp met Katrina in 2005 heb ik niets gevonden van een verwijzing naar de ramp met Betsy, precies veertig jaar eerder. Bij de redding van Fats Domino werd in 2005 evenmin gemeld dat zijn huis al eens eerder onder water gestaan had. Ik heb het niet gelezen of gehoord.

 

Dankzij Katrina stond New Orleans in 2005 weer eens midden in de belangstelling. Een aantal artiesten organiseerde een benefiet-concert in Madson Square Garden (New York) – ‘From the Big Apple to the Big Easy’. Rafer Guzman (Newsday) deed op 21 september verslag onder de titel ‘Mardi Gras in the Big Apple’. Cyndi Lauper en Allen Toussaint zongen samen ‘I know’, de hit uit 1962 van zangeres Barbara George uit New Orleans. Bette Middler bracht ‘I think it’s going to rain today’, Paul Simon ‘Sea Cruise’ uit 1959 van New Orleans-artiest Huey Piano Smith (en Frankie Ford), Ry Cooder ‘Hello Josephine’ van Fats Domino, Elton John ‘Levon’ en John Fogerty ‘Born on the Bayou’. Ook voormalig president Bill Clinton gaf acte de présence. Fats Domino zelf liet het afweten.

Fats Domino en New Orleans als muziekstad bleven alle aandacht in de media krijgen. In 2006 verscheen de Domino-biografie van Rick Coleman. In hetzelfde jaar werd eindelijk weer eens een album uitgebracht (‘Alive and Kicking’). Fats’ versie van ‘Blueberry Hill’ werd bovendien door een commissie van deskundigen opgenomen in de ‘National Recording Registry van de Library of Congress’. De opname kreeg in 2006 de zelfde status als ‘That’ll be the day’ van Buddy Holly, ‘Whole lotta shaking going on’ van Jerry Lee Lewis, een uitvoering van een adagio van Samuel Barber door Toscanini, een verslag van een bokswedstrijd van Joe Louis en de inaugurale rede van president Coolidge in 1925.

   Het was mode geworden om je met Fats Domino te identificeren. In 2007 verscheen het album ‘Goin’ Home: A Tribute to Fats Domino’. De opening was ‘Ain’t that a shame’ in de uitvoering van de in 1980 vermoorde John Lennon. Vervolgens liedjes van Domino gebracht door een scala van artiesten onder wie Paul McCartney, Elton John, Randy Newman, Bonnie Raitt, Willie Nelson, Irma Thomas, Art Neville, Dr. John, Fred Wesley, Maceo Parker, Neil Young, Norah Jones, Joss Stone, B.B. King, Lenny Kravitz, Tom Petty en Robert Plant.

   Op 19 mei 2007 trad de inmiddels 79-jarige Fats Domino voor het eerst weer eens op. In een uitverkocht Tipitina (New Orleans) waren 500 mensen getuige van een show waarbij Fats’ oude saxofonist Herb Hardesty de leiding had. Nog één keer bracht de ‘legende’ zijn successen van weleer. Hij begon met ‘I’m walking’ en eindigde met ‘So Long’. Diana E. Bajoie, lid van de senaat van Louisiana, riep 19 mei bij die gelegenheid uit tot Fats Domino Day.

   Fats is nu 82. Op een Amerikaanse tv-zender was vorige maand te zien hoe Dave Bartholomew en hij elkaar na jaren weer eens in zijn huis ontmoetten. Dave Bartholomew, nu 90, maakte een zeer levendige indruk. Domino niet. Samen speelden ze nog één keer ‘Blueberry Hill’. Op 10 december schreef Jos van der Gun me dat Fats een Alzheimer-patient geworden is.

 

Harry Knipschild