106 - Amy Winehouse laat van zich horen, 2003-2004
Op 23 februari 2004, ruim acht jaar geleden dus, publiceerde Kimbel Bouwman een interview met Darcus Beese. Beese werkte voor Island Records als A&R-manager. Zo iemand houdt zich bezig met artiesten (a) en repertoire (r). Hij (of zij) hakt bij een muziekbedrijf de knoop door of je een artiest of groep al dan niet onder kontrakt neemt. En wat je er dan vervolgens mee doet.
In het begin van 2004 was Beese naar eigen zeggen voornamelijk in de weer met drie ‘acts’: de Sugababes (een meidengroep), zanger Taylor en zangeres Amy Winehouse. Dat waren zijn ontdekkingen.
Hoe was hij met Amy Winehouse, in 2004 twintig jaar oud, in contact gekomen?
“Op kantoor kreeg ik bezoek. De manager van de Lewinson Brothers, die als producers met Joss Stone en anderen werkten, liet me een aantal producties horen. Plotseling hoorde ik die stem en ik vroeg: ‘Wie is dat?’
Hij zei: ‘Dat mag ik je niet vertellen. We doen iets voor 19 Management [het bedrijf van Simon Fuller, indertijd manager van o.a. Annie Lennox en de Spice Girls] en dat moeten we nog rustig houden’. Ik drong aan, maar kwam niet verder.
Ik nam contact op met 19 Management. Ze belden niet terug. Het duurde zes maanden voor ik erachter kwam wie het was. Felix Howard, liedjesschrijver voor de Sugababes, liet me wat composities horen waar hij mee in de weer was. Ineens hoorde ik weer die stem. Ik vroeg wie het was en hij zei: ‘Amy Winehouse’.
Op dat moment had ze nog niet veel gedaan. Amy had wat liedjes geschreven. Toen ik haar eindelijk wist te traceren had ze een deal gemaakt met de uitgeverij van EMI. Via EMI-publishing was ze in contact gekomen met Salaam Remi, haar producer. Als het aan mij had gelegen had ik haar meteen als zangeres onder contract genomen. Ik besefte hoeveel talent ze had. Mijn baas, Nick Gatfield [directeur van Island], had een ontmoeting met Amy Winehouse. Meteen daarna zei hij: ‘Dit meisje moeten we contracteren’. We waren niet de enigen die belangstelling toonden. Ook EMI en Virgin lieten van zich horen. Haar management wilde zeker weten dat ik door mijn directie gesteund werd toen ik voor een contract aan de bel trok”.
Darcus Beese
Beese maakte nog eens duidelijk waarom hij Winehouse zo graag bij Island Records wilde hebben: “De laatste jaren worden we overspoeld met talentenjachten op de televisie. Dat heeft weinig met echte muziek te maken. Die tv-artiesten willen zo snel mogelijk met een single in de hitlijsten komen. Dan nog een paar singles en dan hopelijk zo veel mogelijk albums verkopen.
De mensen zijn echter op zoek naar echt talent. Bij Amy is het dan ook heel anders gegaan. Wij gingen uit van het maken van een album [niet van singles, dus]. Songwriters en producers Salaam Remi en Commissioner Gordon speelden een essentiële rol. Ze hielpen haar een eigen geluid te ontwikkelen. 19 Management deed ook volop mee. Nog vóór het eerste album werd opgenomen waren zij al twee jaar met haar in de weer.
Behalve de covers van bestaande songs heeft Amy alle songs zelf geschreven [van het album ‘Frank’]. Zij is een singer-songwriter. Bij haar gaat het dus heel anders dan bij de Sugababes. Amy heeft een sterke wil. Soms is dat frusterend. Maar dat is altijd zo als je te maken hebt met artiesten die grote mogelijkheden hebben en vertrouwen hebben in wat ze aan het doen zijn”.
Wat was op dat moment, begin 2004, de stand van zaken?
De A&R-manager vergeleek Amy Winehouse met Norah Jones. “Norah had zonder een hitsingle miljoenen platen verkocht. We maakten wel een videoclip van haar eerste single ‘Stronger than me’, maar dat was, achteraf gezien, geen slimme beslissing. Zenders als MTV en Kids TV hebben daar nu eenmaal geen belangstelling voor. Bij de radio was het eveneens moeilijk. Alleen Radio 2 heeft ‘Frank’ vanaf het begin [najaar 2003] gesteund. Dat is prima, want de luisteraars van Radio 2 kopen albums. Haar toernee, die wij als platenmaatschappij ondersteund hebben, was helemaal uitverkocht. Bij haar eerste optreden kwamen meteen 1.500 mensen kijken. Dat heeft ‘organisch’ gewerkt. De mensen die ‘Frank’ in het begin aanschaften waren de echte fans”.
En die zouden hun enthousiasme wel uitstralen, was de overtuiging van de platenman met een donkere huidskleur.
Amy Winehouse in de Britse media, 2003
Amy Winehouse, 8 jaar
Een paar maanden eerder, op 17 oktober 2003, schreef Beccy Lindon in de Guardian over het album ‘Frank’: “Amy Winehouse klinkt alsof ze al duizend keer in rokerige jazzclubs heeft opgetreden. Het is nogal een verrassing te vernemen dat ze pas 19 jaar is. Haar geluid houdt het midden tussen dat van Nina Simone en Erykah Badu”.
Dave Simpson, van de zelfde krant, liet Amy elf dagen later zelf aan het woord. Maar eerst vertelde hij zijn lezers over de achtgronden van de nieuwe zangeres, in Londen geboren op 14 september 1983. Amy had de muziek overgenomen van haar oma en vader. Ze was opgegroeid met de klanken van artiesten als Julie London en Dean Martin. Op 13 jarige leeftijd ging ze gitaar spelen. Als ze in haar eentje zong stelde ze zich voor dat Tony Bennett naar haar luisterde.
Amy was van joodse afkomst. Dat betekende vooral een hecht gezinsleven. Samen met haar ouders en broer Alex. Amy beschouwde zich als een echt familiemeisje. Ze vond het heel belangrijk de familie om zich heen te hebben, om bij elkaar in de buurt te zijn. En toen gingen haar ouders ineens uit elkaar. Amy was nog maar negen jaar. Een grote schok. Misschien was die scheiding wel bepalend voor haar latere gedrag.
Vader Mitch besefte wat de gevolgen waren. Amy zong er open over, vertelde hij in een interview. “In een van de liedjes heeft ze het specifiek over mij. In andere teksten geeft ze in het algemeen aan dat mannen ratten zijn. De scheiding heeft haar beeld van mannen een ‘kleur’ gegeven”.
In 1997 kwam Amy op een toneelschool terecht. Ze stond er genoteerd als een moeilijke leerling. Haar schooluniform droeg ze niet zoals het hoorde. Tijdens de lessen had ze kauwgum in haar mond. Concentreren ging haar moeilijk af. Amy was een herrieschopper. Toen ze zonder toestemming een ring in haar neus droeg werd ze van school gestuurd. “Korte tijd later werd het hoofd van de school [lekker] zelf ontslagen”, vertelde ze de Daily Mail tijdens het interview. Boontje komt om zijn loontje, zo klonk het. Eenmaal weg van school kon ze doen wat ze zelf wilde. Wie hield haar nog op het rechte pad?
“I’ve had everything pierced at some point”, vertrouwde Amy de journalist toe.
Amy Winehouse gedroeg ze als een flapuit. “Ik rook een heleboel wiet”, zei ze zonder enige terughoudendheid. En: “Lichamelijk heb ik grote behoeften”. Dat haar vader er met een andere vrouw vandoor gegaan was had haar aan het denken gezet. Ook hij had seksuele behoeften verkondigde ze in plastische termen.
Artiesten die ze niet goed vond stelde ze openlijk aan de kaak. Over zangeres Dido bijvoorbeeld liet ze zich zeer negatief uit. “Het is verschrikkelijk dat de mensen haar cd’s nog steeds kopen!”. Journalisten vergeleken Amy met Macy Gray. Die had Britse hits met nummers als ‘I Try’ en ‘When I see you’. Die connectie beviel haar niet. Andere namen die genoemd werden waren die van Lauryn Hill en Stevie Wonder. “Ik ben vooral blij als ze Minnie Riperton noemen”, was haar commentaar.
In het interview kwam naar voren dat de muziek van Amy Winehouse het gevolg van rebellie was. Ze had jazz-muziek vermengd met hip-hop. Dat kon toch niet samen?
Amy was het er helemaal niet mee eens. “Als mensen dat soort dingen zeggen vraag ik me af: ‘Waarom niet?’”, lachte ze.
Amy was het er helemaal niet mee eens. “Als mensen dat soort dingen zeggen vraag ik me af: ‘Waarom niet?’”, lachte ze.
De journalist was niet de eerste die stelde dat Amy Winehouse klonk alsof ze al heel wat in haar leven meegemaakt had. Dat bleek ook uit de teksten van haar songs, en hij noemde diverse voorbeelden. Het was nauwelijks voor te stellen dat Amy nog maar net kind-af was. Met die wiet en lichamelijke behoeften kon je je daar iets bij voorstellen. Amy schrok er niet voor terug duidelijk te maken dat de teksten van haar liedjes het ‘product’ waren van een negen maanden durende intieme relatie met een van haar chefs toen ze in Londen op een kantoor werkte. Die was ruw verbroken.
Al pratende kon Amy maar moeilijk van de whisky (Jack Daniels) en haar vooraadje sigaretten afblijven. Ze bevestigde nog eens dat Erykah Badu (o.a. ‘Love of my life’, 2002) een van haar favoriete artiesten van dat moment was, evenals rapper Mos Def (o.a. ‘On the run’, samen met Mark Ronson, 2002).
Eind 2003 besteedde de Guardian opnieuw aandacht aan Amy Winehouse. Op 5 december trad de jonge artieste op in Bush Hall, Londen. Caroline Sullivan ging kijken en luisteren. In haar recensie schreef ze dat zich dat jaar twee nieuwe zangeressen gepresenteerd hadden. De ene was Joss Stone (16 jaar), de andere Amy Winehouse (20). Stone kreeg verreweg de meeste aandacht in de media, aldus Sullivan, maar Winehouse leek haar interessanter. Ze had iets donkers (‘in alle opzichten’). Dat sprak haar wel aan.
Tijdens het optreden op een veel te klein podium was Amy even weinig terughoudend in haar woordgebruik als bij het interview. Ze was een beetje verkouden die avond. De meeste artiesten zouden dat proberen te verbergen. Amy niet. “I’m really snotty tonight”, verkondigde ze op het toneel en haalde haar neus stevig op. Van haar seksuele behoeften maakte ze geen geheim toen ze zong: “All I need is for my man to live up to his role”. Omdat hij dat blijkbaar niet voldoende deed, vervolgde ze “Je bent toch geen homo?”. Amy eindigde het optreden met ‘In my bed’. Daarin dreigde ze dat ze niet trouw zou blijven als ze niet genoeg lichamelijke aandacht kreeg.
Amy Winehouse was op haar best, vond Sullivan, in haar eentje met alleen maar gitaarbegeleiding. Zoals in het nummer ‘Greater Love’, van het album ‘Frank’.
Tom Horan van de Daily Telegraph ging op 13 december nog een stapje verder. Hij vond dat ‘Frank’ een van de beste albums van het jaar 2003 was. “Amy Winehouse componeert als Cole Porter, ze zingt als Billie Holiday en ze speelt snooker als een professional”. Waarschijnlijk had de journalist de viceoclip van ‘Stronger than me’ bekeken. Daarin speelde Amy snooker. Vergeet de andere Britse soul-sensatie Joss Stone, poneerde Horan. Winehouse was als Hurricane Higgins, de vermaarde maar onberekenbare snooker-speler.
Amy in het nieuwe jaar 2004
Norah Jones
Het zag er begin 2004 veel belovend uit voor Amy Winehouse. Al was er geen sprake van een echte doorbraak. Island bracht maar liefst vier singles uit van het album ‘Frank’. Maar geen van die losse nummers bereikte de bovenste regionen van de Britse hitlijsten. Het enige land buiten Engeland waar ze ‘scoorde’ was Nederland. Absoluut minimaal overigens. ‘Stronger than me’, geschreven door Salaam Remi en Amy zelf, haalde in maart 2004 de 87ste plaats in de Mega Top 100. In totaal stond Amy er zeven weken geklasseerd. In Nederland wisten ze in elk geval van het bestaan van de zangeres.
Op 26 maart 2004 verscheen er een recensie in NRC Handelsblad, van de hand van Hester Carvalho. De journaliste vond ‘Frank’ wel aardig al had Amy een wat ‘blikkerige stem’. Ze zou wel wat eigentijdser kunnen zijn, las ik in de kritiek. “De sfeer op ‘Frank’ is jazzy, met veel gekronkel in de zang en een begeleiding van trompet, gitaar, bas en drum. Ze leunt tegen de revival van jazz-zangeressen van wie Norah Jones het kopstuk is en waar ook een nieuwkomer als Katie Melua in past”.
Dat leek niet positief bedoeld. Carvalho vergeleek Amy ook met Nelly Furtado. “Het is jammer dat ze haar stem niet heeft ingezet voor eigenzinniger muziek. Nu welft ze haar stem in te veel bochten en halve tonen. Dat klinkt prettig laidback. Maar Winehouse zou feller en stoerder kunnen zijn”. Het begin was er, proefde ik uit de recensie, maar ‘de bijdehandse dochter van een taxichauffeur, die met een glamour-uitstraling op hoge sandaaltjes rondstapt’ zou een beter tweede album moeten maken.
Inlay, album 'Frank'
Terwijl enkele Nederlanders zich langzamerhand bewust werden van het bestaan van Amy Winehouse, was er in Amerika niet veel belangstelling. Het album ‘Frank’ werd voorlopig niet uitgebracht door de Amerikaanse vestiging van Island Records.
Anders ging het in Engeland. Amy Winehouse werd in februari genomineerd voor een Brit Award, de Britse Grammy. Al stond te voren vast dat Dido in 2004 zou winnen. De andere kandidaten, las je, hadden geen schijn van kans in de categorie ‘Best British Female’: Annie Lennox, Jamelia, Sophie Ellis-Bextor en Amy Winehouse. In de Observer schreef Kitty Empire: De journalisten zijn gek op Amy Winehouse, het platenkopend publiek niet”.
Hoe dan ook, de nominatie leverde Amy Winehouse opnieuw flinke publiciteit op. Zoals een interview met Gary Mulholland, eveneens van de Observer. Eén van de trefwoorden in de kop van het artikel was ‘dangerous’, gevaarlijk. “Amy Winehouse, 20 jaar oud, behoort onze volgende superster te worden. Maar kan de muziekindustrie wel omgaan met zo’n ongewoon, indiscreet en uitdagend talent?”
“I believe in casual sex. I know it’s sad that I think cheating on people is fine. But I think it’s like smoking a spliff. Oops, I’ve gobbed on meself!” Wat moest je met zo iemand? “Als ze naar het toilet gaat in haar minirokje zwaait ze met haar achterste. Alle mannen draaien zich om en volgen haar. Ze schijnt er geen flauw benul van te hebben wat ze uitlokt”.
Op het moment van het interview had Amy Winehouse geen vaste relatie, gaf ze aan. Dat ontlokte de journalist de opmerking: “Als ik je zou uitnodigen een avondje met me te stappen dat zouden onze ervaringen in een nieuwe song verwerkt worden. Bovendien zou je verdere details aan een van mijn collega’s vertellen. Moet je niet een beetje meer discreet zijn?”
Winehouse: “Ja, ik ben een open boek. Maar maak je geen zorgen. Als je aardig voor me bent zal ik niets slechts over je schrijven in mijn liedjes. Het heeft geen zin iets anders te zeggen dan hoe het in werkelijkheid is. Aan het eind is er maar één persoon aan wie ik verantwoording moet afleggen. Niet aan jou, mijn ex, God mag ik niet zeggen [maar zeg het toch], de man van de platenmaatschappij in een net pak, nee alleen aan mezelf”.
Mulholland had zich goed op het gesprek voorbereid. Hij stond niet met zijn mond vol tanden. Van manager Nick Godwin had hij gehoord: “Drieëneenhalf jaar geleden liet zanger Tyla James me een cassettebandje horen. ‘Dit is een vriendin van mij. Hier moet je eens naar luisteren’. Ik zette het op en daar was die wonderbaarlijke stem, die fantastische teksten. Het waren gedichten van acht minuten of langer. Het gitaarspel was lomp, maar tegelijk adembenemend”.
Felix Howard, die songs voor de Sugababes en Tom Jones geschreven had, gaf aan: “Toen ik haar op tape hoorde wist ik, zoiets heb ik nog nooit op mijn radar gehad. Bij de eerste ontmoeting in de studio kwam ze aanlopen in een spijkerbroek die helemaal uit elkaar viel met ‘I love Sinatra’ op haar derrière. Echt Amy. Ik viel meteen op haar. De ouwe, serieuze jazzmuzikanten met wie we werkten kwamen helemaal los. Toen ze begon te zingen, riepen ze: ‘Jezus Christus!’” Van Mitch, de vader van Amy, had Mulholland gehoord dat er in huize Winehouse geluisterd werd naar artiesten als Ella Fitzgerald, Dinah Washington en Frank Sinatra.
“Amy, hoe zit dat? Heb je dan nooit iets met popmuziek gehad?”, vroeg hij aan de de persoon die genomineerd was in de categorie ‘beste popzangeres’.
“Nee, nooit. Alleen toen ik een jaar of zes, zeven was. Toen vond ik Kylie Minogue wel aardig. En ik was gek op Madonna. Jarenlang, totdat ik elf werd, luisterde ik elke dag naar de ‘Immaculate Collection’ van Madonna. Toen ontdekte ik [de zwarte meidengroep] TLC en [het duo] Salt ’n’ Pepa. Ik besefte meteen, dat is mijn muziek. Met m’n vriendin Juliet begon ik m’n eerste bandje, Sweet ’n’ Sour. We waren rappers. Ik was Sour, natuurlijk”.
Simon Fuller
De interviewer vroeg zich af of Amy Winehouse niet te veel aan de leiband liep van manager Simon Fuller. Dat was de man achter het tv-programma ‘Pop Idol’ en de ‘bedenker’ van groepen als de Spice Girls. Fuller was een van de machtigste mannen in de Britse muziekbusiness. Wat hij in elkaar timmerde lukte meestal wel. Die zakelijke relatie wierp enigszins een smet op wat ze tot dan toe bereikt had.
Dat was koren op de molen van de zangeres. Een mooie kans om zonder omhaal de waarheid naar buiten te brengen. “Ik ken de roddels. Maar daar maak ik me geen zorgen over. Ik heb die man maar twee keer ontmoet. Mijn A&R-man [Beese, Island Records] is er helemaal paranoide over. Hij wil niet dat de mensen denken dat Simon Fuller aan mijn carrière werkt. Wat die man allemaal doet is krankjorum. Fuller is gek”.
Bedenk dat je nog niet genoeg platen verkocht hebt. Ben je niet bang dat hij ineens opduikt en het heft in handen neemt?
“Ik denk niet dat het hem een moer scheelt of hij geld aan mij verdient. Hij heeft Pop Idol en zijn ‘muzikaal’ zakenimperium. Hij is slim genoeg te weten dat ‘he can’t fuck with me’”.
Wilde ze dan geen geld verdienen?
“Natuurlijk wel. Iedereen is in geld geïnteresseerd. Als iemand me drie miljoen pond zou bieden om iets te doen waar ik niet helemaal achter sta dan zou ik het geld pakken”, zei ze lachend, wat dat dan ook betekende. “Nee, geld is niet belangrijk. Muziek wel. Ik zou in een gat in de grond willen wonen als ik de kans kreeg om Ray Charles te ontmoeten. Begrijp je wat ik bedoel?”
Amy Winehouse greep de gelegenheid aan om eens flink te klagen. Zelden zag ze mensen van Island, haar platenmaatschappij. Bovendien vond ze haar eigen album maar zo-zo. Ze stond maar voor tachtig procent achter het eindresultaat. “Ik heb de plaat dan ook nooit helemaal afgespeeld. Thuis heb ik hem niet. De marketing deugde niet, de promotie was verschrikkelijk. Niets deugde. Het is frustrerend om met zoveel idioten te moeten werken. Maar het zijn aardige idioten. Je hoeft het hen niet te zeggen. Ze weten maar al te goed dat ze idioten zijn”.
Hoe zou het verder gaan met de loopbaan van Amy Winehouse. Had ze zelf een idee over haar toekomst?
Het antwoord was duidelijk. “Over tien jaar doe ik dit niet meer. Tegen die tijd zorg ik voor mijn man en onze zeven kinderen”.
Ray Charles
Amy Winehouse stond er langzaam om bekend dat ze niet op haar mondje gevallen was. In vrijwel alles was ze het tegenovergestelde van de artiesten van het Motown label. Diana Ross, Marvin Gaye, Gladys Knight, noem maar op, ze werden gedwongen om de charm-school te doorlopen. Daar leerden ze van een zus van Motown-eigenaar Berry Gordy hoe ze zich moesten gedragen, kleden, op tv presenteren, praten en wat al niet meer. Dat was volgens Motown van het grootste belang. Motown artiesten hadden altijd een positieve uitstraling.
Bij Amy was van zoiets geen sprake. Dat ontdekte ook Fiona Sturges die haar in april 2004 wat vragen mocht stellen. “Amy Winehouse kan platenmaatschappijen, zakenmensen en interviews niet uitstaan”, waren de eerste woorden van het artikel in The Independent.
Amy maakte bij aankomst volstrekt duidelijk dat ze geen zin had in een praatje met de journaliste. Ze geeuwde nadrukkelijk. “Waarom moet ik over mezelf praten? Ik zie er het belang niet van in. Ik zou ook bij mijn oma kunnen zijn. Of thuis want de loodgieter moet mijn wasmachine repareren. Ik bedoel het niet persoonlijk hoor”.
Amy besefte dat er een fotograaf zou komen voor de noodzakelijke foto in de krant. Ook dat nog. Moest ze zich nog opmaken ook. Fiona was geduldig. Ze zou wel even wachten met vragen stellen. Dan was de zangeres in staat zich even op het toilet van de tapas bar terug te trekken. Dat kon toch ook onder het praten, kreeg ze te verstaan. Ze had er meer zin in zich tijdens het gesprek op te maken. “Ik besloot meer niet tegen haar in te gaan. In haar handen is zelfs mascara een dodelijk wapen. Gedurende het volgende uur probeerde ik een conversatie op gang te houden met de achterkant van een spiegeltje”.
Amy maakte nog eens stevig duidelijk dat ze niet op een lijn gesteld wilde worden met veelbelovende ‘artiesten’ als Katie Melua, Jamie Cullum en Norah Jones. “De mensen zullen zich later realiseren dat ik daar niet bij hoor. I’m a class of my own. Ik ben anders. Je hoort me niet zeggen dat ik een geweldige zangeres ben. Ik ben er alleen maar trots op dat ik uniek ben en de muziek schrijf die ik wil horen. Dat stimuleert me. Jamie Cullum gaat nog wel. De rest, dat zijn niet eens muzikanten. Ik weet dat Katie Melua ‘shit’ is. Er zijn mensen die zeggen dat ze een echte artieste is. Dat stuit me tegen de borst”.
Over haar moeder praatte ze niet, ook niet in de eerdere interviews, wel over haar vader. Ze kon het goed met hem vinden, zei ze. “In het album ‘Frank’ herkende hij iets van zichzelf: ‘Ik ben beroemd, ik ben beroemd!’” Haar vader had het er maar moeilijk mee hoe hij met de bekendheid van zijn dochter moest omgaan.
Opnieuw benadrukte Amy dat ze niets met haar manager Simon Fuller te maken wilde hebben. Toen de journaliste zijn naam noemde begon ze luid te zuchten. “Ik heb hem twee keer ontmoet, dat is alles. Zakenmensen laten geen indruk bij me achter. Na een gesprek zet ik meteen uit m’n hoofd wat ze gezegd hebben”. Zo was het ook bij ‘Frank’ gegaan. “Ik maakte het album en daarna deden zij ermee wat ze van plan waren. Ze praten niet met me als een persoon maar als een product. Het kan me niets schelen wat ze van mij of van mijn muziek vinden. Als er één kritisch is dan ben ik dat zelf wel. Ik doe gewoon niet wat anderen me willen laten doen. Dat was op school al zo toen ik elf was. Ze hielden me scherp in de gaten”. De artieste ging verder met haar ogen op te maken.
Amy kreeg tenslotte opnieuw de vraag te beantwoorden hoe ze haar toekomst zag. Aan de verslaggever van de Observer had ze gezegd dat haar carrière geen tien jaar zou duren. Een paar maanden later was ze van gedachten veranderd. “Ik ga door tot mijn dood. Over vijftien, twintig jaar ben ik er nog steeds. Ik zie mezelf steeds nieuwe platen maken”. Amy keek vooruit tot na 2020...
In de prijzen
Amy Winehouse met haar vader, Ivor Novello Award
In het boek Amy Amy Amy. De Amy Winehouse Story van Nick Johnstone (2008) is te lezen dat Winehouse op 27 mei 2004 voor het eerst officiële erkenning ten deel viel. De door haar zo verafschuwde zangeres Dido had, zoals iedereen verwachtte, eerder de Brit Award voor beste popzangeres gewonnen. Maar nu was het raak voor Amy. In het Grosvenor House Hotel in Londen werd bekend gemaakt dat de Ivor Novello Award van dat jaar was toegekend aan de song ‘Stronger than me’. Daarmee versloeg Amy ‘Slow’ van haar jeugdidool Kylie Minogue en ‘Jus’ for a rascal’ van Dizzee Rascal.
“De volgende dag schoot de verkoop van ‘Frank’ omhoog. Aan het eind van de maand waren er in het Verenigd Koninkrijk al 200.000 exemplaren verkocht en stond het album op de dertiende plek in de charts. De nominaties bleven komen. Amy werd genomineerd voor de Mercury Music Awards en voor de (zwarte) MOBO Awards. In juni mocht ze optreden op het Glastonbury Festival”. ‘Overal’ werd ze gevraagd om op te treden. Het werd een hectisch jaar. “Daarna zat Amy [21 jaar] weer thuis in haar flat in Camden, bij te komen van dertien krankzinnige maanden. Er was zo veel gebeurd in zo’n korte tijd. Ze had talloze beproevingen doorstaan – zingen voor veel en weinig publiek, videoclips opnemen, toeren, radio-optredens doen, op de foto gaan. Van ‘Frank’ waren in het Verenigd Koninkrijk bijna een miljoen exemplaren verkocht. Amy’s naam lag op ieders lippen”.
In oktober 2006 verscheen ‘Back to Black’, het tweede album van Amy Winehouse, geproduceerd door Salaam Remi en Mark Ronson. Dat sloeg in als een bom. Het verwerken van het succes was moeilijk voor haar. Ze was een stevige ‘gebruiker’ geworden. Zoals met eerdere ervaringen zong ze er openlijk over, met name in het nummer ‘Rehab’ dat haar in de hoogste regionen van de hitlijsten neerzette. Drugsverslaving bracht haar steeds verder in de problemen. Het huwelijk van de artieste met Blake Fielder-Civil bracht geen rust in haar persoonlijk leven.
Haar vader, taxichauffeur en amateur-zanger, die haar probeerde bij te staan, raakte zelf in geestelijke nood en ook hij moest zich laten bijstaan. Het ging allemaal veel te snel, voor hem en zijn dochter. In een tv-interview vanuit zijn taxi liet hij een exemplaar van The Sun zien. Op de voorpagina een grote foto van zijn dochter met de woorden ‘Amy died in my arms’. Op dat moment was ze nog volop in leven. Hoe moest je daarnou mee omgaan? Dat lukte niet, niet aan hem en ook niet aan zijn dochter. Voor pa Winehouse was er maar een voordeel. Hij mocht nu ook zelf een album opnemen. Mitch begreep heel goed hoe dat gekomen was. “Ik ben niet achterlijk. Ik ben de vader van Amy”.
Tony Bennett, Amy Winehouse, 23 maart 2011
Amy Winehouse bereikte waar elke artiest van droomt – de top. Maar ten koste waarvan. Iedereen kon lezen, iedereen kon zien, hoe ze steeds verder aftakelde. Op 23 maart 2011 nam Amy nog een duet met haar idool Tony Bennett op. Op 23 juli van dat jaar werd ze levenloos aangetroffen in haar flat. De wereld was ‘geschokt’, maar draaide door.
Van het moederschap van Amy Winehouse, waar ze begin 2004 nog van droomde, kwam niets terecht. Bij haar dood liet ze de drie miljoen Engelse ponden na, die ze met Gary Mulholland van de Observer in 2004 besprak. Van dat geld is niets bij haar echtgenoot terecht gekomen. Haar ouders, die scheidden toen Amy Winehouse negen jaar was, kregen ieder de helft.
Harry Knipschild
2 mei 2012
18 april 2016: Peter Bartlema laat me weten dat de geciteerde namen Taylor en Tyla die van Tyler James (artiestennaam van Kenneth Gordon) zijn.
Clips
Literatuur
Beccy Lindon, CD Amy Winehouse ‘Frank’, Guardian, 17 oktober 2003
Dave Simpson, ‘Interview Amy Winehouse’, Guardian, 28 oktober 2003
Caroline Sullivan, ‘Amy Winehouse, Bush Hall, London’, Guardian, 5 december 2003
Tom Horan, ‘The best albums of 2003’, Daily Telegraph, 13 december 2003
Gary Mulholland, ‘Charmed and dangerous’, Observer, 1 februari 2004
Kitty Empire, ‘The Contenders [voor de Brit Awards]’, Observer, 15 februari 2004
Kimbel Bouwman, ‘Interview with Darcus Beese, A&R at Island for Amy Winehouse, Sugababes’, Hitquarters, 23 februari 2004
Hester Carvalho, ‘Amy Winehouse, ‘Frank’’, NRC, 26 maart 2004
Fiona Sturges, ‘Diva with a stroppy streak’, Independent, 21 april 2004
Adam Sweeting, ‘Katie Melua’, Independent, 1 augustus 2004
Nick Johnstone, Amy Amy Amy. De Amy Winehouse Story, Den Haag 2008
‘Famous people who died without a will’, Daily Telegraph, 25 april 2012
- Hits: 27377