121 - Naar de studio van Norman Petty
Op de website van de studio van Norman Petty las ik dat Kenneth Broad de beheerder van de studio was. Op 30 maart 2011 zocht ik per e-mail contact met hem. Binnen een dag reageerde Broad: “Just call when you are in the area and set up a time for a tour of the old studio”. Dat ging soepel. De dag voor vertrek stuurde ik voor alle zekerheid een nieuw bericht.
Ook nu was de communicatie voortreffelijk. Broad belde me tijdens mijn verblijf in de omgeving van Denver, Colorado, zelf op. We spraken af elkaar op 6 september ’s morgens in de studio te ontmoeten. Die werd speciaal opengesteld voor ons vieren. Mooier kon het haast niet.
6 september 2011
Ondanks alles hoorde je midden in de nacht af en toe transporttreinen door Clovis rijden. In de ontbijtzaal was een tv-zender ingeschakeld die aan de lopende band tv-clips van country & western-artiesten als Brad Paisley uitzond. Toen Taylor Swift aan de beurt was hoorde ik aan een tafeltje naast me een man bewonderende opmerkingen maken. “Taylor schrijft haar eigen liedjes en bepaalt haar eigen koers”.
Tijdens de rit naar de studio werd nog eens duidelijk dat Clovis een belangrijk graan-gebied was. Er stonden grote silo’s opgesteld. Het graan, of wat het ook was, werd in spoorwegwagons geladen en per trein naar elders vervoerd.
Maria Elena en Buddy Holly
Over het korte leven van Buddy Holly is al zoveel geschreven dat je kunt afvragen of het nog wel zin heeft in een paar dagen tijd op zoek te gaan naar ‘nieuw inzicht’. Zo veel kun je nu ook niet vragen als je mensen kort te spreken krijgt. Toch kwam er op 6 september in Clovis en later in Lubbock (een volgend verhaal) wel een en ander boven water.
Bij Broad hoefde je de naam van Maria Elena maar te laten vallen of er kwam een stroom van opmerkingen op gang. Die vrouw deed niets anders dan dreigen met en uitvoeren van rechtszaken. Buddy Holly zou al na een paar maanden genoeg van haar gehad hebben. Ze trouwden op 15 augustus 1958. Voor het einde van het jaar had Buddy een procedure tot echtscheiding in gang gezet.
Af en toe was er wel eens telefonisch contact geweest tussen de Broads en Maria Elena. Het was altijd dreigen. Ze hadden elkaar ook in de rechtszaal ontmoet.
Toen ik suggereerde dat Maria Elena de stad Lubbock terroriseerde, dat was op te maken uit diverse artikelen in de Lubbock Avalanche Journal (op het internet), werd dat meer dan bevestigd. Maria Elena ontving bijvoorbeeld 10.000 dollar per jaar omdat in Lubbock een straat naar haar tientallen jaren geleden echtgenoot vernoemd was.
Van de studio had ik al heel wat foto’s en een paar filmpjes op YouTube gezien. Wat kon je nog verwachten? Toch is het altijd een ervaring als je zelf op een ‘historische plek’ bent. Ik werd op een stoel midden in de control room neergezet. De band van de Ampex-machine werd gestart en daar hoorde ik ‘Heartbeat’ uit twee luidsprekers. Alsof Buddy Holly zelf achter de microfoon stond te zingen. Broad wees op de dub-techniek die enkele jaren eerder door Les Paul ontwikkeld was en in de Norman Petty-studio intensief gebruikt werd.
Hij vertelde over de Roses, het koortje op de meeste platen van Buddy Holly. Even later verscheen David Bigham (74), het enige nog in leven zijnde lid van het zangtrio, dat tevens bestond uit Robert Linville en Ray Rush. Bigham had nog een job. Hij fungeerde als oppasser van de studio. Het echtpaar Broad woonde op twintig mijl afstand in Portales.
De studio leek voor het nageslacht geconserveerd. Overal hingen foto’s, platen, awards, bladmuziek en andere herinneringen aan het verleden. Geen plekje van de wand was onbezet. In een hoek van de controlekamer bevond zich de snij-apparatuur die Norman Petty gebruikte. Daarmee kon je van een tape een lakplaat maken. Zo’n lakplaat kon je een tijdje draaien alsof het een gewone grammofoonplaat was. Petty had contacten met Amerikaanse diskjockeys. Als hij een opname af had, kon hij de deejays meteen bedienen.
Ik hoorde voor het eerst nog een interessant verhaal. In deze studio werd vooral in de avond en de nacht opgenomen. Het verkeer denderde immers steeds voorbij. Opnemen in het donker was bovendien goed voor de artiesten, zei Broad. Die hielden ervan om op dat tijdstip te werken. Petty sjouwde altijd met microfoons en experimenteerde om het geluid zo goed mogelijk te maken. Ook Vi (Violet Brady), zijn vrouw, deed mee als er gewerkt werd. Zij speelde op de piano en andere toetsen. Norman Petty kon volgens Broad ook zelf goed spelen. Bij sommige opnamen deed hij dat ook. Maar als Vi in de buurt was liet hij dat aan haar over.
Als je een opname in Clovis wilde maken kon dat ook tegen betaling. Het vaste tarief was 75 dollar per ‘kantje’, dus 150 dollar voor een single. In dat geval mocht je zo lang opnemen als je maar wilde. Andere studio’s hadden uurtarieven. Werken bij Norman Petty werkte ontspannen omdat er geen tijdsdruk was.
Die techniek werd in Nederland vele jaren later toegepast door producers als Freddy Haayen en Jaap Eggermont. Erik Bakker van de GTB-studio in Den Haag werkte op die manier. Soms maakten Freddy en Jaap ook afspraken met iemand van radio Veronica. Dan werd bijvoorbeeld een nieuwe opname van de Golden Earrings midden in de nacht uitgezonden, zonder dat iemand ervan wist. De producer luisterde dan hoe die opname op het muziekstation klonk.
Ook de relax-ruimte was in stand gehouden. Op tafel stonden borden en een servies uit de jaren vijftig. Alsof iedereen zo kon terugkomen om zijn of haar oude plek weer in te nemen.
Op deze plaats hoorde je natuurlijk niet veel kritiek op het functioneren van Norman Petty. Maar Broad wist dat Norman Petty ‘meetekende’ met de liedjes van de artiesten. Dat deed hij echter niet zo maar. Buddy Holly maakte wel goeie liedjes, maar hij slaagde er volgens de hedendaagse eigenaar van de studio niet goed in een goeie ‘brug’ te schrijven. Dat was vaak het werk van Petty. Dus terecht dat die als een van de componisten genoteerd stond. Petty ging voor alles wat met rechten op liedjes te maken had. Hij wilde vanzelfsprekend ook de uitgave-rechten hebben. Om zo goed mogelijk zaken te kunnen doen had Norman dan ook een kantoor in New York. En hij reisde nog wel eens helemaal naar Europa. In München, hoorde ik, speelde hij ‘Wheels’ van de String-a-Longs aan een barpianist voor. Die kende het meteen. Dat had indruk gemaakt.
In de ogen van de Broads was Norman Petty zo ongeveer de meest eerlijke zakenman die je maar kon bedenken. Hij leende zelfs geld om zijn artiesten royalties te kunnen betalen. Zelf zou hij helemaal geen royalties ontvangen hebben, daar ging het hem niet om. Daarom had hij zo’n goede naam. Artiesten gaven dat aan elkaar door. Ik noteerde maar wat ik hoorde.
De samenwerking tussen Buddy Holly en Norman Petty was tot stand gekomen omdat Petty de zanger uit Lubbock wel wilde helpen. Decca wilde het contract met Buddy immers niet verlengen. Een diskjockey in Lubbock wees Holly op het succes van Buddy Knox (1933-1999). Die had succes met o.a. ‘Party Doll’ en ‘Hula Love’, dankzij de hulp van Norman Petty. Norman Petty had ook de nog onbekende zanger Roy Orbison geholpen. Orbison was in eerste instantie door Sam Phillips afgewezen. Petty hielp. De opname van ‘Oobie Doobie’ had in Clovis plaats gevonden, Toen Phillips het resultaat hoorde zou hij Roy onmiddellijk in Memphis uitgenodigd hebben. Broad liet me de eerste persing van ‘Oobie Doobie’ zien. Niet op het Sun-label maar op Je-Wel. Er waren ook ‘valse’ persingen van Roy Orbison op Je-Wel, demonstreerde hij.
Afscheid van Shirley en Kenneth Broad
Bij het vertrek werden we geattendeerd op de Coca Cola-automaat. Ook die was afkomstig uit de Fifties. En hij werkte nog. Als je er een muntje van tien dollarcent ingooide kon je je dorst lessen.
We kregen nog les in de geschiedenis van het pand. Op deze plek runde de vader van Norman Petty een benzinestation. Norman maakte in die tijd al opnamen, zij het met draagbare apparatuur. Petty was met die spullen actief op de luchtmachtbasis die we een dag eerder gepasseerd waren. De hit ‘Mood Indigo’ bracht geld in het laatje. Zo was Norman in staat de kruidenierswinkel van de buren te kopen.
Vervolgens ontstond de studio waar Buddy Holly liedjes als ‘Peggy Sue’, ‘That’ll be the day’, ‘Think it over’, ‘Oh Boy’ en ‘Everyday’ opnam. Soms werden ze onder zijn eigen naam op Coral uitgebracht, soms onder de naam Crickets op Brunswick. En dat allemaal onder de vleugels van de Amerikaanse platenmaatschappij Decca, die later werd opgekocht door MCA. En MCA werd weer door Universal opgeslokt. Vandaag de dag is het nu eenmaal ‘eten of gegeten worden’.
In de Kamer van Koophandel van Clovis
Zoals ik al eerder schreef waanden we ons tijdens het verblijf in Clovis terug in de jaren vijftig. Er was een Fifties-muziekfestival gepland met optredens van de Fireballs, Lonestar, Will Bannister, de Liverpool Legends en gitarist Tommy Allsup. Tommy was met Buddy Holly op toernee in februari 1959. Hij begeleidde hem omdat de ‘gewone’ Crickets niet meer meededen. Allsup ging met de bus, Holly stapte samen met Ritchie Valens en de Big Bopper in het vliegtuig dat neerstortte.
Bij de ingang van de Chamber of Commerce (“We built this city on rock & roll”) stond een jukebox uit de jaren vijftig opgesteld. Popmuziek nam hier wel een heel bijzondere plaats in. Van de benedenruimte was een museum van de plaatselijke popcultuur gemaakt. In een video werd nog eens verteld wat we die ochtend in de studio gehoord hadden. De presentatie eindigde met de Norman Petty-compositie en -opname ‘Little Black Samba’. Dat was in de jaren zestig de herkenningsmelodie van ‘Jukebox’, het verzoekplatenprogramma van Anouschka op radio Veronica. Bobby Vee, Kenneth Broad, David Bigham en Peggy Sue kwamen uitgebreid in beeld en aan het woord. Peggy Sue was het ‘onderwerp’ van de song die Buddy Holly geschreven had over het toenmalige vriendinnetje van zijn drummer Jerry Allison. Norman Petty en Jerry Allson worden eveneens als componist vermeld.
De ruimte was een groot ‘pakhuis’ van spullen die met Norman Petty te maken hadden. Wat kon je beter doen dan zoveel mogelijk foto’s maken van al die vitrines tot en met de Yamaha-motoren (met stemvorken) die Vi en Norman Petty hadden laten maken maar waar ze nauwelijks mee gereden hadden.
Het was tijd om verder te reizen op 6 september 2011. Een dag later was het 7 september. Op die dag zou Buddy Holly 75 jaar geworden zijn als hij niet verongelukt was op 3 februari 1959 en gewoon verder geleefd had.
Wat zou er in dat geval van hem geworden zijn?
Veel van de liedjes die na zijn dood tevoorschijn kwamen en beroemd werden zouden we dan waarschijnlijk nooit gehoord hebben. Misschien zou Buddy Holly inmiddels verguisd zijn. Zoals later ook Elvis Presley en Bob Dylan bekritiseerd zijn.
- Raadplegingen: 23739