351 - Please Mr. Postman

 

 

 

De Amerikaanse liedjesschrijver Berry Gordy, op 28 november 1929 geboren in Detroit, zette aan het eind van de jaren vijftig een productiebedrijfje op dat resulteerde in platenmaatschappij Motown Records en muziekuitgeverij Jobete.

   Vroege succesvolle producties van Gordy waren ‘You got what it takes’ (Marv Johnson, 1959), ‘Money’ (Barrett Strong, 1959) en ‘Shop Around’ (Miracles, 1960). Op 17 december 1961, 57 jaar geleden, wist zijn bedrijf voor het eerst de bovenste plaats in de Hot 100 van het Amerikaanse vakblad Billboard te bereiken. Dat was met het nummer ‘Please Mr. Postman’ van de meisjeszanggroep The Marvelettes.

   Het duurde lang voor er echt geoogst kon worden. ‘Please Mr. Postman’ werd in april 1961 op band gezet. De eerste singles rolden pas ongeveer vijf maanden later van de persen. Het duurde bovendien nog eens vijftien weken voor de single, verschenen op het Tamla-label, vanuit de onderste hit-regionen op de nummer één positie terecht kwam.

 

 

  

 

 

 

 

 

 

Gladys Horton (1945-2011), die de solozang in ‘Please Mr. Postman’ voor haar rekening nam, werd lang niet zo’n beroemde Motown-zangeres als Diana Ross (Supremes) en Martha Reeves (Vandellas).

   Hoe het allemaal gegaan was vertelde ze in 2005 aan Anthony Musso, die het interview vastlegde in het boek Setting the record straight (deel 2).

   In zijn inleiding vertelde de auteur dat Gladys een weeskind was zonder vaste verblijfplaats. Zingen was in zekere zin haar uitlaatklep. Ze zong in de kerk en op school in Inkster, een stadje in de Amerikaanse staat Michigan.

   Op school werd een talentenjacht gehouden. De nieuwe platenmaatschappij van Berry Gordy was steeds op zoek naar talent in Detroit en omgeving. De beste drie van school mochten vanuit Inkster naar Detroit om in het studiootje van Hitsville USA hun eventuele vocale talenten te laten horen.

   Het weeskind oefende samen met vier andere meisjes. Dat ze slechts een beperkt vertrouwen in hun kunnen hadden, bleek wel uit de naam waarmee ze zich presenteerden, de Casinyets, een afkorting van ‘can’t sing yet’. De vier meisjes kwamen dan ook niet als winnaressen uit de strijd. Hun lerares, die waarschijnlijk tevens als coach optrad, wist echter te bereiken dat de Casinyets mee mochten naar de grote stad.

 

 

 

 

 

 

In Hitsville stonden Robert Bateman en Brian Holland, twee medewerkers van Berry Gordy, klaar om te horen wat de schoolmeisjes uit Inkster te bieden hadden. De vijf bakvissen lieten twee bekende liedjes horen die ze hadden ingestudeerd: ‘He’s gone’ van de Chantels (uit 1957) en ‘I met him on a Sunday’ van de Shirelles (uit 1958).

   De vijf meisjes werden vriendelijk aangehoord en vervolgens aangespoord aan eigen repertoire te werken. Gladys Horton in 2005: “We were received very well. We knew how to harmonize on those songs. But they asked us if we had anything original”.

 

 

 

 

 

 

Terug in Inkster, hoorde Musso, kwamen de vijf meisjes bij elkaar in het huis van een van hen, Georgia Dobbins. Een liedjesschrijver, William Garrett, was op haar uitnodiging eveneens van de partij.

   Georgia had blijkbaar het initiatief genomen. Weldra bladerde ze door de bladmuziek die William had meegenomen. “He had a briefcase full of songs and she was pouring through them. Suddenly Georgia became excited. She looked at one and said, ‘This is a cute title’”.

   De titel van het liedje dat Garrett had meegenomen was ‘Please Mr. Postman’.

   Toen Georgia hem vroeg om te laten horen hoe zijn song klonk, bleek het iets heel anders te zijn dan wat de jonge meisjes verwacht hadden. “It was a blues number, something for Muddy Waters. Georgia said that the song was a little old for us girls because we were still teenagers”.

   Omdat de titel hen wel aansprak stelde Georgia hem voor om zelf de melodie en de tekst te bewerken.

   Gladys: “He agreed and she took the song and she reworked it to what you hear today”.

 

De meisjes hadden nu het originele nummer waar de talentscouts van Berry Gordy om gevraagd hadden. Als Musso het verhaal correct opgetekend heeft, kregen ze in april 1961 meteen een enthousiaste reactie. “The response was so enthusiastic that the teenagers were taken immediately into a recording studio to lay the tracks down”.

   Georgia, die ‘Please Mr. Postman’ samen met William Garrett geschreven had, was zelf niet bij de opname. Misschien wel om die reden mocht Gladys de vokale hoofdrol voor haar rekening nemen.

   De vier overgebleven meisjes kregen op het laatste moment nog wat hulp. Gladys: “Florence Ballard [van de latere Supremes] came in and asked if it was okay to spend a few minutes with me because she thought I could be doing something during the ad libs. She came in and worked with me on the lyrics”.

   Nog voor hun single in de zomer van 1961 op de markt kwam kregen de meisjes door de platenmaatschappij een professionele naam toegewezen. Voortaan zouden ze opereren als de Marvelettes. Die naam was eigendom van Gordy’s bedrijf. Als Gordy wilde kon hij die op alle mogelijke manieren te gelde maken en eventueel ook andere meisjes onder die naam laten optreden.

   Op het label van ‘Please Mr. Postman’ werd ook een zekere Brianbert als componist aangegeven. Die naam stond voor Brian Holland en Robert Bateman, de twee talentscouts van Motown. Uiteraard kwam het copyright van het liedje in het Jobete-fonds, eigendom van Berry Gordy.

 

 

 

 

‘Please Mr. Postman’ van de Marvelettes stevende in het najaar van 1961 stapje voor stapje naar de top van de Amerikaanse hitlijsten. De meisjes uit Inkster ervaarden het waarschijnlijk als een droom. Ze beseften niet in het minst wat hun overkwam, maakte Gladys Horton later duidelijk. “I don’t think we really knew what was going on, and sometimes it’s best that you don’t know what’s going on”.

 

Het succes van de single kwam bovendien als geroepen voor de onderneming van Berry Gordy. Die stond namelijk op het punt failliet te gaan, liet de eigenaar afdrukken in zijn boek To be loved.

   In de Nederlandse vertaling is te lezen dat Gordy er maandenlang niet in slaagde om van zijn distributeurs het geld binnen te krijgen van zijn grote hit ‘Shop Around’ (van de Miracles).

   Gordy: “Nadat er zoveel was verkocht van ‘Shop Around’ lag een belangrijke les in de platenindustrie op me te wachten – dat een grote hit je op een faillissement kon komen te staan.

   Het was algemeen bekend dat onafhankelijke distributeurs je pas betaalden voor je laatste hit als je met een volgende kwam. Ik had rekeningen uitstaan bij allerlei verschillende distributeurs. Hoe groter de hit, des te meer geld waren ze me verschuldigd. Maar des te meer moest ik zelf betalen aan de perserijen en andere leveranciers. Dat was een gevaarlijke situatie”.

   Gordy kende het verschijnsel: “Op die manier was een aantal onafhankelijke labels in de problemen gekomen”.

   Menige kleine platenmaatschappij ging ten onder als je een gigantisch succes had, maar geen opvolger. Als employee van de Nederlandse platenmaatschappij Iramac heb ik [HK] het zelf in 1968 meegemaakt. Je kunt het in artikel 233 hier lezen.

 

 

 

De eigenaar van Motown vertelde in zijn memoires hoe het gegaan was. “In de zomer van 1961 was ik nerveus. In het afgelopen jaar hadden we ongeveer twintig platen uitgebracht”. Door geldbrek wist hij er naar eigen zeggen niet van te maken wat er van te maken was. “Een heel stel had naar mijn idee veel grotere hits moeten worden dan was gebeurd. Ik had nog steeds niet al het geld van mijn grote hit ‘Shop Around’ binnen. We zaten te springen om een nieuwe grote hit”.

   In de wekelijkse vergadering hoorde Berry ‘Please Mr. Postman’ voor het eerst. “Het was een stuiterend nummertje met een knappe tekst, waarin Gladys Horton de postbode smeekte: ‘Deliver the letter de sooner de better’.

   ‘Please Mr. Postman’ werd onze tweede millionseller. Al die distributeurs die geen geld hadden gehad om ons te betalen, bleken dat plotseling wel te hebben”.

   De eerste single van de Marvelettes redde Motown Records in 1961 dus van een mogelijke ondergang. In de eerste rock-encyclopedie stelde Lilian Roxon: “Berry Gordy went into the music business in 1957, and by 1960 he had his own label. His first million seller was ‘Shop Around’ by the Miracles, his second million-dollar seller was ‘Please Mr. Postman’ by the Marvelettes – and from then on Motown was bound for glory”.

 

 

 

 

Gordy was niet alleen eigenaar van een platenmaatschappij en een muziekuitgeverij, hij trad tevens op als impresario en manager van al zijn artiesten. In 1962 zette Berry de Motortown Revue op. In de traditie van die tijd ging een aantal artiesten samen per bus op stap.

   De grote baas zwaaide zijn onderdanen uit, terwijl hij midden in een opname zat. “Ik rukte me los, holde naar buiten en daar stonden ze met z’n allen: de Miracles, Mary Wells, de Marvelettes, de Supremes, Marv Johnson, de Contours, Marvin Gaye, Martha and the Vandellas, Singin’ Sammy Ward, presentator Bill Murray, onze band onder leiding van Choker Campbell, en de chaperonnes”.

   De chaperonnes, aldus Gordy, waren de moeder van Diana Ross, Bernice Morrison en Ardena Johnson.

   Esther Gordy deed namens haar broer Berry het management van al die artiesten. Ze bleef evenwel achter in Detroit. Maar alvorens het tweetal iedereen uitwuifde ‘herinnerde Esther de groep er aan dat zij op pad gingen als vertegenwoordigers van de Motown-familie en dat ze zich netjes moesten gedragen’.

   Gladys Horton bevestigde wat Berry Gordy beweerde. “The first big tour that we took part in was a Motown Revue. Mrs. Edwards [Esther Gordy] got on the bus and told us that we were representing Motown. The ladies should act like ladies and the men should act like gentlemen. That’s exactly what they did”.

   Uit de informele omgang binnen de ‘familie’ ontstonden wél heel wat amoureuze relaties. Zo trouwden twee Marvelettes binnen die familie: Wanda Young met Bobby Rogers van de Miracles en Georgia Dobbins, een van de componisten van ‘Postman’, met Billy Gordon van de Contours.

 

Niet iedereen kon het even goed met een ander vinden. Met name Diana Ross was in eigen kring lang niet altijd populair. In zijn boek over Motown beschreef Gerald Posner de relatie tussen Diana en Gladys Horton tijdens die Motown Revues. “Diana and Gladys took strong dislikes to each other. They traded insults over each other’s costumes. Ross irritated Horton by sending her handwritten messages, threatening to kick her behind”.

   Posner maakte melding van een incident waar Berry Gordy zich kwaad over maakte toen hij ervan hoorde. Na een optreden begeleidde Gladys in het donker een blinde jongen over straat. Diana stapte in een auto, zette de koplampen aan en stuurde keihard aan op het tweetal. Pas op het laatste moment remde ze.

   “Horton left the boy standing in the middle of the street as she screamed and ran around to the side of the car. Ross rolled down the window just enough to put her hand out and flipped Horton the finger before she sped away”.

   Gordy riep Diana op het matje en zorgde ervoor dat zij haar verontschuldigingen aanbood aan de zangeres van ‘Please Mr. Postman’. Maar volgens Posner betekende dat niet veel. “The feud was set for the rest of the tour. Ross sulked that it was Horton who had originally picked on her, but few listened”.

   Je kunt je afvragen in hoeverre die verhalen juist zijn. Sowieso komen ruzies in alle families voor. Maar media zijn altijd op zoek naar sensationele nieuwtjes, of ze nu waar zijn of niet. Saaie artikelen en boeken verkopen meestal niet. Schandaaltjes daarentegen doen het goed. Maar dat Diana Ross aversie opriep bij andere Motown-vrouwen lijkt wel vast te staan.

 

 

 

 

 

 

Met de Marvelettes had Berry Gordy voor het eerst een succesvolle meisjesgroep in handen. Wat later bekend werd als de Motown-sound moest in die dagen evenwel nog worden ‘uitgevonden’.

   Voor hun tweede single haakten de Marvelettes, evenals vele artiesten, in op de twist-rage van die tijd. De nieuwe dans had de vlam in de pan doen slaan. ‘The Twist’ van Chubby Checker, uit de hitlijsten verdwenen, werd opnieuw gelanceerd en bereikte voor de tweede keer de toppositie in de VS. Chubby volgde het succes op met ‘Let’s twist again’. Joey Dee scoorde in die dagen eveneens gigantisch met ‘The Peppermint Twist’.

   Ook Berry Gordy zette met zijn top-act in op de dansrage van dat moment. Maar ‘Twistin’ Postman’ was niet meer dan een niemendalletje.

 

Zoals gezegd, ondanks een paar grote hits was Motown nog maar een beginnend muziekbedrijf. In Nederland bleven de meeste singles in die tijd volkomen onbekend. Gordy wist echter veel goede mensen om zich heen te verzamelen. Brian Holland en Robert Bateman bleven de Marvelettes voorlopig als duo onder de naam Brianbert produceren. Samen met Mickey Stevenson én Gladys Horton schreven ze het nummer ‘Playboy’ dat de Marvelettes een tweede Amerikaanse toptien-single opleverde.

   Aan de samenwerking van Brian Holland en Robert Bateman kwam in 1962 een einde. Gedurende enige tijd werd Mickey Stevenson ingezet bij het produceren van de Marvelettes. Stevenson en een nieuwe Motown-muzikant, drummer Marvin Gaye, schreven ‘Beechwood 4-5789’ voor de meisjes. Hun song zorgde voor een nieuwe Amerikaanse hit.

   In Europa, en zeker in Nederland, kregen de opvolgers van ‘Please Mr. Postman’, waarschijnlijk wegens gebrek aan een goede en vaste distributeur, geen enkele aandacht in de media. De belangrijkste activiteit van Motown bij ons was een Motown-fanclub, door de Tilburger John A. Verhagen met steun van Gordy opgezet.

   Een van de weinige Motown-platen die in Europa bekend werden was ‘Do you love me’ van de Contours (1962).

 

 

 

 

Bij de Marvelettes waren er nogal wat wisselingen. Menig meisje raakte zwanger en kon (tijdelijk) niet meer meedoen. Gordy twijfelde er aan of hij wel verder moest gaan met meisjesgroepen. Om die reden ook aarzelde hij om een zanggroep met Diana Ross en Florence Ballard (Primettes) onder contract te nemen.

   De meisjes bleven echter aandringen en boden op alle mogelijke manieren hun diensten aan. Zo was Florence van de partij bij de opname van ‘Please Mr. Postman’. De zangeres deed bovendien mee met de Marvelettes als een van hen afwezig was. De enige vaste zangeres van de Marvelettes, leek wel eens, was Gladys Horton. De groep, eigendom van Gordy, had geleidelijk aan geen vaste samenstelling meer. Soms waren ze met z’n vijven, dan met z’n vieren, dan weer traden ze als trio op. Ondanks latere hits, zoals ‘Too many fish in the sea’ en ‘Don’t mess with Bill’ hadden de Marvelettes dan ook geen imago.

   Berry Gordy ging eind 1963 zelfs zo ver dat hij een Marvelettes-single onder de naam Darnells uitbracht. In die tijd was Phil Spector koning van de Amerikaanse popmuziek. ‘Too hurt to cry, too much in love to say goodbye’ van de Darnells/Marvelettes lijkt meer op de Ronettes dan op het geluid dat je van een Motown-plaat mocht verwachten.

   Gladys Horton over het experiment met de Darnells: “Berry was trying to find out if the people really knew the Marvelettes-sound. The people were writing in and saying, ‘That’s Gladys’s voice. We know Gladys’s voice when we hear it’”.

 

 

 

 

Door het vertrek bij Motown van Robert Bateman, die als talentscout niet alleen de ‘Casinyets’ had aangetrokken, maar ook de Primettes had binnen geloodst, ontstonden er nieuwe productie-groepen bij het bedrijf in Detroit.

   Brian Holland, ex-partner van Bateman, ging samenwerken met broer Eddie en Lamont Dozier. Zo kwam het trio Holland-Dozier-Holland tot stand, dat driftig aan het experimenteren sloeg in de studio. Een van hun producties was de single van de Darnells. Ook de Supremes, de voormalige Primettes, waren hen door Berry Gordy toegewezen, voorlopig met beperkt succes. Maar met ‘When the lovelight starts shing through his eyes’ begon de combinatie te werken.

   In 1964 schreef het HDH-trio ‘Where did our love go’. De Marvelettes kregen de song samen met ander zangmateriaal voorgelegd als idee voor een nieuwe single.

   Gladys Horton: “They played ‘Where did our love go’. Then they played ‘Too many fish in the sea’ and we took that one”.

   Gladys vond, vertelde ze in 2005 aan Anthony Musso, dat ‘Where did our love go’ beter paste bij de stem van Diana Ross. En waarom ook niet.

 

Door het wereldsucces van de Supremes raakten de Marvelettes echter definitief op een lager plan bij Motown. Na nieuwe wisselingen werd de meisjesgroep gereduceerd tot een trio. Met een van hun singles zijn ze nog een keer te gast geweest in het rhythm & blues-programma bij radio Veronica dat Willem van Kooten en ik [HK] verzorgden. Drie vriendelijke meisjes die goede platen maakten. Ik was vooral onder de indruk van hun ‘roze’ album uit 1967.  In die tijd trouwde Gladys Horton, raakte in verwachting en zette een punt achter haar loopbaan bij de Marvelettes.

   Ik was niet de enige die enthousiast was over het roze album. In een recensie over de langspeelplaat schreef Loraine Alterman toentertijd: “The Marvelettes are just as talented as the Supremes and prove their vocal skill on this album. The Supremes were the girls who got the big publicity push at Motown, but the Marvelettes sound as good”.

 

 

 

 

 

 

Na twee zonen te hebben voortgebracht wilde Gladys Horton haar loopbaan opnieuw oppakken. Dat ging echter zo eenvoudig niet. Als jong meisje had ze zich contractueel verbonden aan de standaardvoorwaarden die Berry Gordy in zijn overeenkomsten had opgenomen. Elke artiest die met Motown in zee wilde gaan moest zijn of haar handtekening zetten bij de ‘kleine lettertjes’. De meeste  artiesten, jong en onervaren, tekenden blindelings – vol van verwachting om dankzij Motown beroemd te worden.

   Als jongeman was Gordy zelf op de koffie gekomen toen hij in de jaren vijftig hits voor zanger Jackie Wilson uit zijn pen toverde. Wat hij daarvan geleerd had ging hij zelf toepassen. 

   Zo bleek Gladys Horton geen recht te hebben op de naam Marvelettes. Die was eigendom van Berry Gordy. Susan Whitall legde het later uit in de plaatselijke krant, Detroit News. Berry Gordy had de naam ‘Marvelettes’ doorverkocht aan Larry Marshak, een zakenman in New York. “Marshak had a group of women in their thirties”. Voor zijn meisjes had hij het gebruik van de naam Marvelettes gekocht.

   Toen de zangeres van ‘Please Mr. Postman’ een rentree wilde maken bleek dat ze op geen enkele manier naar de groep, waarin zij de leiding had, mocht verwijzen. Zij mocht bijvoorbeeld niet optreden als ‘Gladys Horton van de Marvelettes’. Als ze dat wel deed zou ze juridisch aangepakt worden.

   Gladys deed nog een beroep op het hart van de zakenman. “I told Marshak that I have a handicapped son I have to support, but he was heartless. Every time he put a group out he was taking money out of my pocket”, liet ze de journaliste weten. In een ander artikel, toen de Marvelettes genomineerd werden voor de Rock & Roll Hall of Fame, schreef Whitall nog eens: “Lead singer Horton tried to keep the group going, but had to compete with a group of non-original Marvelettes whose manager had gained the rights to the name”.

   Gladys Horton overleed op 65-jarige leeftijd in 2011.

 

 

 

 

 

De song van de Marvelettes kreeg al snel een vervolg. De Beatles uit Liverpool hadden het nummer op hun repertoire gezet en selecteerden ‘Please Mr. Postman’ voor hun tweede album, ‘With The Beatles’. John Lennon trad in de voetsporen van Gladys Horton door de solo-zang voor zijn rekening te nemen.

   In de jaren zeventig maakten Karen en Richard Carpenter een nieuwe versie van ‘Please Mr. Postman’. Op 25 januari 1975 verschenen ze ermee op de nummer één positie in Billboard. De Carpenters hadden méér met de Marvelettes. ‘Beechwood 4-5789’ was de laatste single van het duo voor Karen in 1983 overleed.

   Behalve de hitversies verschenen er nog tal van andere uitvoeringen. De Saturdays, een Britse meisjesgroep, verschenen er in 2012 mee. En in 2017, vorig jaar, had ‘Portugal. The Man’ een internationale hit met ‘Feel it still’ dat mede gebaseerd zou zijn op ‘Please Mr. Postman’.

 

 

 

 

In de latere versies van de song zijn ook de namen van Georgia Dobbins en Walter Garrett, het tweetal dat het aansprekende liedje schreef, stapje voor stapje uit de formele annalen verdwenen. Ze worden niet meer aangegeven als de componisten, die ze in werkelijkheid waren.

   In de meest recente ‘versie’, die van ‘Portugal. The Man’ zijn de enige restanten van het origineel slechts te vinden in de personen van de talentscouts Robert Bateman en Brian Holland, die er anno 1961 in geslaagd waren hun namen ‘juridisch’ toe te voegen als ‘formele’ mede-auteurs van ‘Please Mr. Postman’.

   In de muziekbranche is niets onmogelijk.

 

 

 

 

Harry Knipschild

19 december 2018

 

* Wanda Young is op 15 december 2021 overleden.

 

Clips

 

* Shirelles, I met him on Sunday, 1958

* Marv Johnson, You got what it takes, 1959

* Marvelettes, Please Mr. Postman, uit 1961

* Contours, Do you love me, 1962

* Beatles, Please Mr. Postman, uit 1963

* Marvelettes, Apollo-theater (New York), 1963

* Marvelettes (Darnells), Too hurt to cry, 1963

* Carpenters, Please Mr. Postman, 1974

* Gladys Horton over bedrog bij zanggroepen

* Portugal. The Man, Feel it still, 2017

* Saturdays, Please Mr. Postman, november 2018

 

 

Literatuur

Loraine Alterman, ‘The Marvelettes’, Detroit Free Press, 23 april 1967

Lilian Roxon’s Rock Encyclopedia, New York 1971 (1969)

‘Georgeanna Gordon of the Marvelettes’, Detroit Free Press, 12 januari 1980

J. Randy Taraborrelli, Call her Miss Ross, New York 1989

Martha Reeves, Mark Bego, Dancing in the street. Confessions of a Motown diva, New York 1994

Berry Gordy, Motown, de mensen, de muziek, de magie, Amsterdam 1995 (1994)

Gerald Posner, Motown. Music, Money, Sex, and Power, New York 2002

Anthony P. Musso, Setting the record straight. Volume Two, Bloomington 2009

Susan Whitall, ‘Marvelettes co-founder Gladys Horton dies at 66’, Detroit News, 27 januari 2011

Bruce Weber, ‘Gladys Horton, Marvelettes’s lead singer, is dead’, New York Times, 27 januari 2011

Charles Thomson, ‘Saying goodbye to Gladys’, Prince.com, maart 2011

Susan Whitall, ‘Rock Hall of Fame taps Motown’s Marvelettes’, Detroit News, 4 oktober 2012

“Motown songwriter Robert Bateman dies at 80’, Freep.com, 13 oktober 2016