547 - Cees Mentink (Kink) en Jimi Hendrix

 

Op 7 januari 1967 debuteerde een nieuwe artiest in de Britse hitlijsten. In het weekblad Melody Maker was Tom Jones op de bovenste plaats geklasseerd met ‘Green, Green Grass Of Home’. Andere grote hits die week waren ‘Sunshine Superman’ van Donovan, ‘Dead End Street’ van de Kinks en ‘Good Vibrations’ van de Beach Boys.

    De hoogste nieuweling was ‘I Feel Free’ van Cream (met gitarist Eric Clapton, op 27). Ook ‘I’m Ready For Love’ van Martha & The Vandellas (34), ‘I’m A Believer’ van de Monkees (38) en ‘Night Of Fear’ van The Move (40) waren voor het eerst present. En bijna helemaal onderaan, op 48, vonden we voor het eerst een Amerikaanse artiest. Zijn naam was Jimi Hendrix (1942-1970). Zijn debuutsingle heette ‘Hey Joe’ en verscheen op het Polydor label.

 

Melody Maker 7 januari 1967

  

‘Hey Joe’

 

‘Hey Joe’ stootte snel door naar een klassering in de Engelse top 10 van Melody Maker. Maar op 25 februari was het afgelopen. In die week viel de single terug van 7 naar 25 om snel uit de hitlijsten te verdwijnen. Voor de betrokkenen was het ongetwijfeld zaak om de belangstelling voor de import-Amerikaan levend te houden, in afwachting van een tweede single (‘Purple Haze’) en een eerste album (‘Are You Experienced’).

 

Ook in Nederland was er volop belangstelling voor Jimi Hendrix. Op 11 februari kwam ‘Hey Joe’ de Veronica top 40 binnen – op plaats 31. Hans Born, hoofdredacteur van de wekelijkse popkrant Kink, stuurde een verslaggever en een fotograaf naar Londen om met de artiest te praten.

    De verslaggever, popjournalist Cees Mentink, afkomstig uit Leiden, had al een aardig verleden in de popmuziek. Bij platenmaatschappij Bovema was hij werkzaam geweest als labelmanager. Daarna was hij in dienst getreden bij het bureau van Paul Acket, tevens uitgever van het teenagermaandblad Muziek Expres.

 

In 1966 ging Cees de gelederen versterken van de popbladen die onder supervisie van Willem van Kooten waren opgezet. Willem was niet alleen programmaleider van zeezender radio Veronica (en deejay onder het pseudoniem Joost de Draaijer), maar ook muziekondernemer in ruimere zin. Hij schreef teksten voor liedjes (zoals ‘Glaasje op laat je rijden’ van Sjakie Schram), begon een eigen muziekuitgeverij (Impala, samen met Basart) en was – samen met Casper Koelman (werkzaam bij Inelco) – het brein achter bladen als Hitwezen, Kink en Teenbeat.

 

Ontmoeting in Londen

 

Na terugkomst uit Londen nam Cees Mentink plaats achter zijn schrijfmachine Het resultaat kon je op 25 februari in Kink lezen, vergezeld van een foto, gemaakt door Albert Bokslag. 

    Mentink begon zijn artikel (‘Jimi Hendrix – Free Feeling’) met een optimistische kijk op de ontwikkelingen in Engeland. “Zelfs de grootste pessimisten zullen het moeten toegeven: er gebeurt verschrikkelijk veel in de popwereld. Er wordt gezocht naar nieuwe ideeën. Vele groepen zijn bezig de platgetreden paden te verlaten. Er is weer een nieuwe naam toe te voegen aan de rij vernieuwers. Gelijk een tornado heeft hij ‘the swinging city’ genomen en het ziet er naar uit dat Jimi Hendrix een internationale faam gaat krijgen”.

 

Over Jimi’s verleden liet Cees aan de lezers van Kink weten: “Enkele maanden geleden werd hij door z’n ontdekker Chas Chandler voorgesteld aan de Engelse popwereld. Plaats van handeling: Bag O’Nails. Op het podium voor een torenhoge stellage versterkers: The Jimi Hendrix Experience. In de zaal: Brian Epstein, Pete Townshend [gitarist van The Who], Paul McCartney & Ringo Starr, Eric Clapton om er maar een paar te noemen.

   De kennismaking met deze uit Amerika geïmporteerde ‘black Dylan’ heeft stormen van enthousiasme teweeggebracht. Epstein kwam woorden tekort en Clapton toonde zich jaloers op Jimi’s techniek. Nu – na drie maanden – heeft Hendrix een enorme hit en vechten de impresario’s om hem”.

   De zaken werden voortvarend aangepakt. De artiest werd weldra in Duitsland, België en Nederland verwacht.

 

Ontmoetingen

 

adres

 

Mentink en Bokslag wisten waar ze zich moesten melden in Londen. “ In Montague Square bewoont ‘Mr. Phenomenon’ samen met ontdekker Chas Chandler [1938-1996] en twee Zweedse schoonheden een flat; eens de plaats waar Maureen en Ringo Starr een prille liefde beleefden”.

   Jimi was niet thuis. “Als het pittige, gebrilde Kink-team Cees Mentink-Albert Bokslag zich stipt op tijd meldt, weten de meisjes alleen te melden, dat Jimi nog onder kappersbehandeling is en Chas in de studio, druk bezig met de mixage van Jimi’s follow-up.

   De volgende uren worden uiterst plezierig doorgebracht. Het Zweedse duo zet voortreffelijke koffie, weet veel gossip-nieuws te vertellen over The Who, Eric Burdon en andere groten en kan putten uit een uitgebreide hoeveelheid elpees van R&B-artiesten. Het is aangenaam gezelschap, deze chicks. Jimi en Chas mogen gerust nog wat wegblijven”.

 

Jimi en Chas bleven inderdaad nog even weg. De Nederlanders moesten geduld hebben. “Er zijn twee uren vervlogen, wanneer de zwaarlijvige ex-Animals-pilaar Chas Chandler zich meldt. Hij is wat boos over Jimi’s afwezigheid, omdat een kapper geen vier uur hoeft te donderen aan dat haar. Tommy Hunt’s elpee wordt snel van de pick up verwijderd en een lakplaatje komt ervoor in de plaats.

   ‘Jimi’s nieuwe’, vragen we.

   Chandler weet het nog niet. Hij is nog niet happy met de balans”.

 

Jimi Hendrix verschijnt ten tonele

 

Chandler had belangstelling voor wat zich in de popwereld afspeelde. Hij was ervan op de hoogte dat Animals-zanger Eric Burdon in Nederland op televisie geweest was. Toen hij hoorde dat Burdon zich niet goed gedragen had, reageerde hij met de woorden: “Eric verknalt het overal. Hij denkt dat hij God is. Hij wordt steeds onhandelbaarder. Op die manier maakt hij geen hits meer”.

   Chandler had het in dit geval bij het verkeerde eind. Enkele maanden later had Burdon weer succes met ‘San Francisco Nights’. Zijn samenwerking met de Amerikaanse groep War leverde hem wat daarna de hit ‘Spill The Wine’ op. 

   Chandler liet zich op de hoogte brengen van het wel en wee rond Hendrix in Nederland. Hij wilde weten of ‘Hey Joe’ al uit was in ons land. Jimi, luidde zijn voorspelling, zou erg groot worden in de Benelux. “Niemand gelooft wat hij doet op de bühne. Het is ook ongelooflijk, wat voor techniek hij heeft en dan z’n showmanship”.

 

Na zijn bezoek aan de Londense kapper verscheen ook Jimi ter plekke. Over het eindresultaat was hij verre van tevreden. “Hoe kostbaarder, hoe slechter”. De artiest trok zich enige tijd terug, samen met een van de Zweedse vrouwen. Nadat hij door haar geholpen was, mocht de Nederlandse fotograaf zijn gang gaan.

   Mentink: “Jimi ontpopte zich als een rustige, bijna onderdanige jongen. Met grote ogen zag hij op naar Chas Chandler”.

 

Terwijl de foto’s gemaakt werden, was er alle tijd om met Chas en Jimi te praten.

   Mentink merkte op dat het niet eenvoudig zou zijn om de sound van het lakplaatje [‘Purple Haze’?]  live waar te maken.

   Chas Chandler: “Dat is in het geval van Jimi volmaakt onbelangrijk. Omdat Jimi met zijn persoonlijkheid het hele podium beheerst. Hij is zo’n grote showman, dat mensen nauwelijks de tijd krijgen alles te verwerken. Er gebeurt gewoon te veel”.

   Jimi vulde aan: “Het grootste probleem, toen ik in Engeland kwam, was de juiste begeleiders te vinden. Jongens die me een beetje aanvoelen en die ik ook begrijp”.

   Na veel zoeken was het gelukt: “Mitch Mitchell, een jazz-jongen aan de drums en Noel Redding, een rock ’n roll-addict, bas-gitaar”. Daarmee was de Jimi Hendrix Experience tot stand gekomen.

 

Londen

 

Mentink vroeg Hendrix wat hem het meest in Londen opgevallen was.

   Jimi: “It’s a groovy town, ze begrijpen me. Waar ik jaren voor geknokt heb in New York, lukt hier in een paar weken. Het is alleen vervelend, dat ze me in een bepaald vakje willen indelen. En dat kan bij mijn muziek niet. Als je er toch een naam aan wilt geven, noem het dan ‘free feeling’, het is een mixture van rock, freak out, blues en rave music”.

   Chas Chandler vertelde hoe het gegaan was. Tijdens een Amerikaanse toernee met de Animals, met Eric Burdon als zanger, waar hij zelf als bassist functioneerde, had hij Hendrix leren kennen. “Jimi speelde in Greenwich Village, maakte deel uit van tientallen orkesten, maar moest een goede manager ontberen”.

   Jimi uitte respect voor Chandler. “Hij begrijpt me. Chas is voor alles bezeten van muziek. Hij is niet – zoals vele managers – uit op geld verdienen. Voordat Chas tevreden was over ‘Hey Joe’ hadden we veel uren gezweet in de studio. Verder slooft hij zich geweldig uit om te komen tot nieuwe opnametechnieken. Als het aan hem ligt, blijft hij zelfs in de studio slapen. De combinatie producer-manager is geweldig!”

 

Eenmaal in Londen was het niet eenvoudig om te mogen werken. Als niet-Britse artiest had je niet zo maar een werkvergunning.

   Chandler legde het uit aan de Nederlandse journalist. “Iedereen heeft hier moeilijkheden met arbeidsvergunningen. Maar ik probeer de beste contracten voor hem los te peuteren. Daardoor ziet de bond [Musician’s Union] dat Jimi onmisbaar is. Een toernee volgende maand zou wel eens kunnen betekenen, dat Jimi een permanente vergunning krijgt.

   Desondanks gaan we toch naar Amerika, waar ik vooral met platenmaatschappij Mercury bezig ben om te komen tot een goed contract, waarin vooral waarborgen staan voor een goede publiciteit. Voor de rest zorgt Jimi wel”.

   In plaats van met Mercury gingen Hendrix en Chandler een paar maanden later in zee met Reprise, onderdeel van Warner Brothers Records. Dat leverde ruim 50.000 dollars op.

 

Politiek

 

Het tweetal uitte zich niet alleen over popmuziek. 

   Jimi Hendrix had al opzien gebaard met zijn politieke uitspraken. Hij vond namelijk de Amerikaanse politiek voor Vietnam de enige juiste. “Hebben jullie de Amerikanen weggestuurd toen ze in Normandië landden”, vroeg hij retorisch. “Dat was toch ook je reinste inmenging. Nee, maar toen ging het om de eigen huid. De Amerikanen strijden in Vietnam voor de gehele vrije wereld. Zodra ze vertrekken, is men daar overgeleverd aan de communisten. Trouwens, het gele gevaar (China) moet niet onderschat worden. Natuurlijk is oorlog afschuwelijk, maar nu nog de enige waarborg om de vrede te handhaven”.

 

President Johnson in Vietnam

 

Chas Chandler zou erg graag poseren voor zijn hakenkruisen-verzameling.

   Mentink en Bokslag hielden de boot af. “We zeiden dat het beter was hier niet mee te koketteren voor Nederlandse fans”.

   De manager liet zich niet ontmoedigen. De Tweede Wereldoorlog was niet ongemerkt aan zijn familie voorbijgegaan. “Ik had twee broers in een Japans concentratiekamp. Twee broers vochten in Duitsland. Ons hele gezin heeft grote narigheden gehad. Dat ik dolken, geweren, hakenkruisen etcetera spaar betekent niet dat ik de nazi’s aanhang. Beslist niet. Het is een hobby van me geworden”.

 

Over de rol van Jimi’s Amerikaanse familie tijdens de Tweede Wereldoorlog werd kennelijk niet gesproken. Jimi en Chas hadden wel plannen om in de tweede helft van 1967 terug naar de Verenigde Staten te gaan. Engeland fungeerde de eerste maanden van het jaar evenwel nog als thuisbasis. “Daarna volgt de grote krachtproef in Amerika”, kon Mentink aan de lezers van Kink laten weten.

   

Afscheid

 

Het was tijd om afscheid te nemen van de Amerikaanse artiest met zijn Engelse manager, die op de drempel nog uiting gaf van zijn enthousiasme: “Jimi speelt echt ongelooflijk goed gitaar. Je kan elke avond naar hem kijken, hij is steeds anders. Het is niet gewoon dat één persoon zo’n ongebreideld talent meesjouwt. Hij is briljant, uniek op het toneel en een meester op zijn instrument”.

   Jimi hoorde het allemaal aan. “Hij stond wat onwennig in al dit lawaai over zijn persoon. Hij glimlachte verlegen en hoopte dat het gesprek gauw afgelopen was. Muziek is alles voor hem”.

   Cees Mentink had nog een laatste vraag aan de artiest. Hij haakte in op wat je in de Engelse bladen kon lezen: “Is het geen pijnlijke zaak, gitaar spelen met de tanden?”

   Jimi zou schouder ophalend gereageerd hebben. Mompelend zei hij: “Ik voel helemaal niets, ik moet alleen mijn tanden drie maal per dag poetsen”. 

 

Jimi Hendrix en Chas Chandler

 

Jimi naar Nederland

 

Chas Chandler had aangekondigd dat Jimi naar België en Nederland zou afreizen. Van een tv-optreden in België in die tijd is een uitvoering van ‘Hey Joe’ bewaard gebleven (en via YouTube te bezichtigen). In Nederland trad de artiest op voor de VARA-tv in het programma Fanclub, geregisseerd door Ralph Inbar.

   Opnieuw deed een redacteur van Kink verslag, waarschijnlijk wederom Cees Mentink. Als je afgaat op de reportage was Jimi ervan uitgegaan dat hij live enkele nummers mocht spelen in Studio Bellevue (Amsterdam). Het programma ging rechtstreeks de lucht in.

   Het liep evenwel anders dan de bedoeling was. “Jimi kwam een uur te laat opdraven. Hij trok alle registers van de muur van versterkers open. Hij produceerde een dermate hoeveelheid lawaai dat de geluidstechnici de koptelefoons opzetten omdat hun trommelvliezen dreigden te barsten.

   Jimi miemde wat mee. ‘Ik wil mijn stem sparen’, gaf hij als reden op”.

   Het geluid was blijkbaar zo hard dat mensen van buiten de studio kwamen binnenlopen om over het volume te klagen.

   Inbar greep in. Zijn gast moest maar playbacken. Het ging er niet vriendelijk aan toe.

 

Cees Mentink

 

Persconferentie

 

In Amsterdam werd door de platenmaatschappij een persconferentie belegd. Jimi bleek bij die gelegenheid ‘een vrolijke en makkelijk aan het praten te krijgen jongen waar je niet gauw problemen mee krijgt’. Hij merkte op: “Jammer dat ik geen cluboptredens kan maken. Dat geeft beduidend meer voldoening, omdat je dan meer contact hebt met het publiek. In een show kan ik ook pas alles geven. Je moet je act opbouwen en in een optreden van een half uur gaat dat gemakkelijker en gerichter dan in een tv-show.

   Groepen als de Troggs moeten er ook zijn. De mensen houden nu eenmaal van simpele muziekjes. Maar ik prefereer het moeilijke. Dat bevredigt veel meer.

   Ik ben negen maanden in het Amerikaanse leger geweest, ik moest eruit omdat ik mijn enkel brak. Wat president Johnson doet, is goed gedaan.

   Het komend weekend speel ik in Hamburg, maar ik ga eerst terug naar huis omdat de Byrds in Londen zijn en die jongens wil ik graag spreken”.

   De Byrds traden op in de Speakeasy Club.

 

De tv-uitzending (14 maart 1967)

 

Bij het begin van de rechtstreekse uitzending ging het meteen mis. Er was een storing, waardoor men vanuit het omroepcentrum niet naar Amsterdam kon overschakelen. De kijkers kregen een tijdje muziek van Fats Waller te horen.

   De verslaggever van Kink zat waarschijnlijk in de regieruimte. Op 25 maart liet hij afdrukken: “Het meest ernstige van de avond moet dan nog geschieden. Judith Bosch kondigt Jimi Hendrix aan, als de ‘gitaareter’. De cameramensen hebben de duidelijke opdracht vooral de interessante kop van Hendrix te vangen en speciaal op de momenten, dat hij met zijn tanden klanken onttrekt aan zijn gitaar. Hij trekt echter zijn mond nauwelijks open en bewerkt ongeïnteresseerd zijn gitaar. 

   Als een kwade kabouter springt Inbar op en gelast zijn camera-mensen ‘enkele totaal-shots te verkopen’ omdat die close-ups de zaak alleen maar nog erger maken.

   Zonder één reactie af te wachten stapt Hendrix na het tweede nummer van het podium, feilloos geregistreerd door de ‘totaal shot’. Jimi is twee minuten later op weg naar Schiller om zich voor te bereiden op het ruige Amsterdamse nachtleven”.

 

Kink zat er bovenop. De redacteur zocht de regisseur de volgende dag al op bij de Vara. “Inbar zat verslagen achter zijn chaotisch bureau. Teleurstelling en rancune lagen duimendik op zijn gezicht te lezen: ‘Hij heeft zichzelf en ons verraden. Hij wilde niet zingen om zijn stem te sparen en hij weigerde gewoonweg zijn versterkers wat af te knijpen. We hebben het besluit moeten nemen Hendrix te laten playbacken. Dat wou hij ook niet en daarom heeft hij de hele boel versteerd. Hier is niemand mee gediend geweest, ook Jimi Hendrix niet’”.

   Inbar omschreef Jimi’s houding als een ‘vertoning van wraak of gebrek aan dope’.

 

Ralph Inbar

 

In een telefonisch gesprek lichtte Hendrix toe: “Die kleine [Inbar] zat me dwars. Ik kreeg niet de kans op te treden zoals ik gewend ben: live en keihard. Je kan van mij niet verwachten met mijn tanden te spelen als er een plaat op de achtergrond loopt, dat is te gek. Bij de repetitie vond iedereen het mooi wat ik deed, behalve die kleine. Het was slecht georganiseerd. Ik moest urenlang wachten voor ik aan de beurt was.

   Op het laatst heb ik me er maar bij neergelegd. Ik zag dat hij niet wilde buigen. Ik hoop nog wel eens naar Holland te komen, niet in de eerste plaats voor tv, maar voor enkele showoptredens. Dan kunnen de mensen pas zien wat ik live waard ben”.

   Inbar kreeg het laatste woord: “Jimi Hendrix is een leugenaar”.

   Later dat jaar trad Hendrix live in Rotterdam op tijdens de Hippy Happy Beurs. En in het tv-programma ‘Hoepla’.

 

Jimi Hendrix in ook Teenbeat (april)

 

In het voorjaar van 1967 werd Jimi Hendrix een beroemdheid. Aanleiding om het Londense interview en vooral de foto’s ook te gebruiken in de april-uitgave het maandblad Teenbeat. De teksten kwamen uiteraard op hetzelfde neer. Vanwege het met de mond bespelen van zijn gitaar werd de Amerikaan ook in dit artikel aangeduid als een ‘fenomenale gitaarvreter’.

   Bij een uitvoering van ‘Purple Haze’ had hij zich achterover laten vallen en in zijn gitaar beginnen te bijten. “Er kwamen geen klanken uit maar wel steekvlammen. Het publiek dacht dat het er bij hoorde maar Jimi moest wel met brandwonden naar het ziekenhuis”.

   Tijdens een optreden op het Monterey-festival bedacht men een nieuwe truc. Bij die gelegenheid – onder het vertolken van de Troggs-hit ‘Wild Thing’ – stak Jimi zijn gitaar in brand. 

 

Chas Chandler werd in de mond gelegd: “Hij is steeds anders. Ieder optreden is verschillend. Jimi verandert ook de teksten. Onze muziek is niet van een papiertje af te lezen. Hoe kun je van een muzikant die zijn nootjes van bladmuziek af moet spelen, enige inspiratie verwachten. Dat is onmogelijk. Je mag van die mensen ook geen diepe gevoelens verwachten. Onze groep heeft geen arrangementen, en we bereiden ook niets voor. We zien wel wat er gebeurt”.

   Er moest toch een zekere aanpak zijn.

   “Wij gaan uit van de rhythm & blues. Want zo moet je alle muziek voelen”.

 

Jimi poseert in Londen voor Teenbeat

 

Jimi werd in het artikel privé een bescheiden jongen genoemd, iemand die zich in de achterhoede ophield en anderen het woord liet voeren. Maar op het podium was hij heel anders. In Londen werd hij dan ook ‘the wildest raver’ genoemd. 

   Aan Cees Mentink had Jimi gezegd: “Ik weet dat ik geen zanger ben. Ik voel me meer gitarist. Eenentwintig jaar heb ik gewerkt aan verbetering en aan ideeën. De mensen zeggen nu dat ik goed ben, maar ik wil het eerst nog eens gaan uitzoeken”.

   Jimi was verbaasd dat hij zo snel succes had in het mekka van de beat – met al die groepen. “Je zou verwachten dat ze hier niet op me zaten te wachten”.

   Nog veel verbaasder was hij over het feit dat hij zijn eigen muziek kon spelen – en er nog voor betaald werd ook. “Chas was wel zo enthousiast al die maanden, maar waarom zou in Londen lukken wat me al die jaren in New York niet gelukt is”.

   Jimi besefte dat Chas Chandler gegokt had. “Het was voor Chas ook maar proberen. Hij had nog nooit geproduced en nog minder manager gespeeld”.

   Chandler, die erbij zat: “Ik ging op mijn oren af en als ik iets goed vind, weet ik dat er mogelijkheden moeten zijn”.

   Ook nu kwam de Amerikaanse rol in Vietnam aan de orde. Jimi hoorde blijkbaar niet tot de protesteerders die in ons land met de kreet ‘Johnson moordenaar’ de straat opgingen. “Ik moet niets van oorlog hebben. Ik haat het. Maar het blijkt dat oorlog nog steeds nodig is om overheersing te voorkomen. Dat vind ik heel erg”.

 

In het voorjaar van 1967 hadden Jimi en Chas het ogenschijnlijk best naar hun zin – in die flat met twee Zweedse vrouwen. Hendrix had het in korte tijd een stuk beter gekregen dan in Amerika. “Ik hecht een betrekkelijke waarde aan het materiële. Het is natuurlijk wel fijn maar ik meen het eerlijk als ik zeg dat Londen een heerlijke stad is om te werken. Voor mij in het bijzonder, omdat mijn muziek op de juiste wijze wordt gewaardeerd. Daar heb ik jaren voor gewerkt en nu moet ik hier de erkenning vinden. Verder vind ik de mensen hier veel eerlijker en openlijker. Je kan over alles praten en op een eerlijke manier van mening verschillen, zonder ruzie te krijgen”.

 

Harry Knipschild

26 februari 2025

 

Clips

* Jimi Hendrix, Hey Joe, Belgische televisie

* Jimi Hendrix in Nederland in 1967 

 

Literatuur

Cees Mentink, ‘Jimi Hendrix, ‘Hey Joe’, Free Feeling’, Kink, 25 februari 1967

‘Fanclubregisseur Ralph Inbar: Hendrix wilde wraak of zat zonder dope’, Kink, 25 maart 1967

Cees Mentink, ‘Fenomenale gitaarvreter Jimi Hendrix’, Teenbeat, april 1967

Cees Mentink, ‘Jimi Hendrix vuurvreter’, Kink, 15 april 1967

‘Warner Brothers paying Jimi more than $50,000 for his signature’, Crawdaddy, mei 1967