561 - Flairck, een muzikale sensatie in 1978
Een zestal jaren geleden werd ik [HK] benaderd door Bas Nieuwenhuijsen, eindredacteur van het tijdschrift Aether, dat elke drie maanden verscheen en naar eigen zeggen berichtte over de geschiedenis van de omroep en de fonografie. De fonografie kwam aanzienlijk minder aan bod dan de omroep, meestal de publieke omroep. Op verzoek van Nieuwenhuijsen schreef ik een aantal korte artikelen over het functioneren van de muziekbusiness. Onderstaand artikel werd in juli 2019 gepubliceerd. Het was nummer 132 en de 32ste jaargang. Sinds vorig jaar is de naam veranderd in Recorder.
Flairck, een muzikale sensatie in 1978
Vijftig jaar geleden, juni 1969, trad ik als medewerker van de promotieafdeling in dienst bij Polydor Nederland NV op het Piet Heinplein in Den Haag. In die tijd was gitarist Peter Nieuwerf als A&R manager verantwoordelijk voor het Nederlandse repertoire. Toen Freddy Haayen benoemd werd tot directeur van die platenmaatschappij hield Peter het (helaas) voor gezien en vertrok stante pede. Hij werd opgevolgd door Cees Schrama en Gerrit den Braber. In 1977 vroeg Hans van den Broek mij die functie over te nemen.
Polydor had sinds kort een eigen vestiging in Hamdorff te Laren. Heel wat bekende artiesten meldden zich in het oude, af en toe stinkende hotel in de hoop dat iemand als ik zich zou inzetten om hun platencarrière met stevige investeringen nieuw leven in te blazen.
Ik had andere prioriteiten. Een ervan was om jonge artiesten te ontdekken die uniek waren en door zo veel mogelijk op te treden aan de weg timmerden. Het ware talent ‘lag op straat’ was mijn overtuiging, misschien een beetje naief.
Van Laren naar Hilversum
Eenmaal verhuisd naar een nieuw onderkomen (De Rijklaan in Hilversum) kreeg ik bezoek van Kees Kruithof. De jongeman, woonachtig in de mediastad, was manager van een muzikaal gezelschap dat zich Flairck noemde. Hij overtuigde mij om eens een optreden van zijn groep bij te wonen. Dat vond plaats in het kleine en stampvolle Appel-theater te Scheveningen, een voormalige tram-remise.
Ter plekke maakte ik kennis met de vier leden: Erik Visser en zijn broer Hans, beiden gitaristen, fluitist Peter Weekers en violiste Judy Schomper. Het duurde enige tijd voor de vlam in de pan sloeg, vooral door het spel van Peter Weekers op panfluit. Echt indruk maakte de finale, een compositie van Erik Visser met een lange maar opwindende vioolsolo van Judy Schomper. Het publiek stond, zoals dat heet, bovenop de stoelen. Aan het applaus leek geen eind te komen. Dat was het soort artiesten waar ik naar op zoek was.
Terug in Hilversum hakten we de knoop snel door. Polydor bood de groep een contract voor twee jaar aan. Cees Schrama produceerde in de nieuwe Wisseloord-studio een album van Flairck, met allemaal eigen repertoire.
Het kostte enige moeite om de collega’s bij Polydor over de streep te trekken. Toen ik ‘Aoifa’ als eerste nummer presenteerde werden de wenkbrauwen gefronst. Was dat nou de groep waar Cees Schrama, Joke van Haalen en ik ons zo enthousiast over uitlieten?
Het werd snel duidelijk dat je Flairck niet alleen moest horen, maar ook zien. En zo gebeurde het ook. Tijdens de jaarlijkse najaarsvergadering lieten we de groep voor de staf en de vertegenwoordigers optreden. Dat gebeurde op 25 augustus in kasteel Oud Wassenaar. Opnieuw bracht ‘Variaties op een dame’ met Judy Schomper in de hoofdrol alom enthousiasme te weeg. Flairck zou het helemaal gaan maken was ieders overtuiging. Willem Duys zou hun muziek wel gaan aanprijzen. Dat leek vanzelfsprekend.
Willem Duys en Karel Prior
Zo simpel was het niet. De promotie-afdeling stuurde Duys in Zuid-Frankrijk een zelfopgenomen musicasette met het verzoek er eens naar te luisteren. Die aanpak werkte niet. Beteuterd kwam men mij vertellen dat Duys absoluut niet onder de indruk was. Van hem hadden we niets te verwachten.
Cees Schrama legde er zich niet bij neer. Hij nam contact op met radio-coryfee Karel Prior, die voor de TROS het programma ‘Kom eens langs in Laren’ presenteerde. Enkele weken later zou Willem Duys zijn gast zijn. Cees wist Prior ervan te overtuigen om Flairck als nieuw talent te presenteren en Duys dan om zijn mening te vragen.
In de rechtstreekse radio-uitzending raakte Duys helemaal in de ban van het muzikale viertal. Hij beloofde er persoonlijk voor te zorgen dat Flairck de erkenning kreeg die men verdiende. En dat deed hij. De erop volgende zondag zette Duys in zijn populaire programma ‘Muziek Mozaiek’ de toon door hun album op zijn unieke manier aan te prijzen. Flairck was bovendien present in de volgende ‘Voor de vuist weg’ op de AVRO-televisie. In enkele maanden werden er meer dan honderdduizend exemplaren van ‘Variaties op een dame verkocht’.
Blijft de vraag hoe het gegaan zou zijn als Flairck niet bij Karel Prior had opgetreden.
Sylvia Houtzager
Sylvia Houtzager met Flairck
Hoe continueer je een eerste succes? Zeker voor jonge onervaren mensen is het moeilijk om te gaan met onverwachte roem. Judy Schomper, het ‘gezicht’ van de groep, liet na korte tijd weten Flairck te verlaten ‘omdat ze zich wilde wijden aan haar muziekstudie’.
In grote haast ging men op zoek naar een nieuwe violiste. Sylvia Houtzager bleek de rol van Schomper voortreffelijk over te kunnen nemen. Van een tweede album, ‘Gevecht met de engel’, gingen eveneens vele tienduizenden exemplaren over de toonbank. Flairck werd tevens overladen met prijzen en ‘edelmetaal’.
Judy Schomper verdween snel uit beeld. Pans Schomper, vader van de violiste, bood me later door Rob Pronk gearrangeerde kant en klare opnamen voor een langspeelplaat aan. Er ging veel geld mee gemoeid. Van het sprankelende vioolspel was weinig meer over.
Zoals bijna altijd is succes tijdelijk. Dat gold ook voor Flairck. De groep bleek niet in staat te zijn zich creatief steeds te vernieuwen. Men veranderde van manager. Roadmanager Robin van Oers nam de rol van Kees Kruithof over. Na enige tijd stapten ook andere leden één voor één op. Flairck trad nog op met het Residentie Orkest onder leiding van David Porcelijn.
Georges Moustaki
In een poging ook het buitenland te veroveren werd samengewerkt met Georges Moustaki. Er werd mooie muziek gemaakt, maar het sensationele, zoals in 1978, hield niet meer dan enkele jaren aan.
Harry Knipschild
20 mei 2019, 26 augustus 2025
Clips
* Flairck, Vaiaties op een dame
* Flairck - applaus en interview
* Flairck in 'Voor de vuist weg'
- Raadplegingen: 610